• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امامزاده هادی بن سرادین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کنار جاده قدیم شهر ری به تهران و بالاتر از بقعه ابن بابویه و در وسط قبرستان، بنایی ساده با گنبد عرقچینی وجود داردکه متعلق به امام زاده‌ هادی (علیه‌السّلام) می‌باشد.



گنبد امام زاده‌ هادی (علیه‌السّلام) دارای نوشته‌ای قدیمی با کاشی معرق روی مرقد درون حرم است و حکایت از بنای بقعه به فرمان شاه طهماسب صفوی دارد. این بقعه را به نام مسجد ما شاءالله می‌خوانند.
بنای اصلی بقعه به صورت چهار ضلعی با آجر و به طرز کاملاً ساده ساخته شده و به ابعاد داخلی حرم تقریباً ۶• ۶ متر است.اطراف مرقد با خشت‌های کاشی زمینه زرد، دارای گل‌های بته جقه ظریف عهد قاجاریه مزین گردیده است. سطح فوقانی مرقد، کاشی معرق قدیمی است که به خط ثلث سفید رنگ بر زمینه لاجوردی، عبارت ذیل بر آن نوشته شده است:
«قد امر باحداث هذه العمارة الرفیعة السلطان المؤیّد من عند الله ساعة (؟) الخیر و الاحسان ابوالمظفّر شاه طهماسب بهادر خان خلد الله تعالی ملکه»
در ضلع شرقی مرقد نیز آمده: «این مرقد شریف حضرت امامزاده‌ هادی بن سرادین بن حضرت امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) با یک خواهرش حضرت زینب خاتون در این جا مدفون و شهید می‌باشند و قاتل ایشان منصور دمشقی ۱۲۸۶ هـ. ق. »
با توجه به این کتیبه معلوم می‌شود که بنای موجود، از آثار زمان شاه طهماسب صفوی (۹۸۴-۹۳۰ هـ ق) است که در سال ۱۲۸۶هـ. ق در دوره ناصر الدین شاه، مرقد تعمیر گشته و بدنه‌های اطراف آن با کاشی‌های خشت هفت رنگ پوشش یافته است و تصور می‌رود مسجد بزرگ طرف مغرب بقعه که به نام مسجد ما شاءالله خوانده می‌شود نیز در همان سال متصل به حرم بقعه مزبور ساخته شده و بنای کوچک قدیمی را از خارج وسیع و بزرگ کرده باشد.
[۱] آثار تاریخی طهران، ۱۶۳-۱۶۵.
[۲] بناهای آرامگاهی، ۲۱۴.
[۳] جمعی از نویسندگان، دائرة المعارف تشیع، ج۱، ص۴۷۷.



نسب امامزاده‌ هادی همچنان‌که اشاره شد‌ هادی بن سرادین بن امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) نوشته شده و یقیناً این مطلب از کتاب بحرالانساب فاضل دربندی نقل شده که فاقد هر گونه ارزش تاریخی است.
[۴] ابومخنف، لوط بن یحیی، بحرالانساب، ۵۸-۵۹.

زیرا مؤلف آن در کتاب مذکور بالغ بر سیصد فرزند با اسامی دروغ و مضحک برای امام موسی کاظم (علیه‌السّلام) شمارش نموده که بسیار قبیح می‌باشد.
از آن جایی که نگارنده بالغ بر شش سال وقت خود را در جهت انساب امامزادگان صرف نموده، و ورود و خروج، وفات و تکاثر نسل سادات را در یکایک شهر‌های ایران از کتب معتبر انساب، رجال، تاریخ، و...به دست آورده، لذا در مورد امامزاده‌ هادی شهر ری به این حقیقت رسیده که وی:
هادی بن احمد (ابو القاسم) بن محمد (شهدانق ابو القاسم) بن حمزه بن احمد بن عبید الله بن محمد بن عبد الرحمن الشجری بن القاسم بن الحسن بن زید بن الامام حسن (علیه‌السّلام) باشد، به چند دلیل:
اول؛ علامه نسابه ابن طباطبا، متوفای قرن پنجم می‌نویسد:
ابوالقاسم محمد مشهور و ملقب به شهدانق در شهر ری بوده و از او دو فرزند باقی مانده که یکی جعفر شعرامی و دیگر ابوالقاسم احمد، پدر همین امامزاده‌ هادی شهر ری می‌باشد.
بنابر این معلوم گردید که پدر امامزاده‌ هادی احمد در شهر ری بوده.
ثانیاً؛ همچنان که اشاره شد، علمای انساب تداوم نسل احمد بن عبید الله را در حمزه و او را ساکن شهر ری دانسته
[۵] بیهقی، علی بن زید، لباب الانساب، ج۲، ص۵۹۴.
[۶] ابن طباطبا، محمد بن علی، تاریخ فخری، ص۱۵۱.
و اضافه می‌کند که فرزند او محمد الرازی در شهر ری بوده و از او احمد به وجود آمده و کلاً نسل او در ری و قزوین بوده‌اند.
ثالثاً؛ علامه نسابه عبیدلی متوفای ۴۳۵ هـ. ق می‌نویسد:
محمد بن حمزه، بقیه نسل او از فرزندش احمد است که او دارای شش فرزند به اسامی علی،‌هادی، زید، حمزه، مانکدیم، ابو الحسن محمد می‌باشد.
[۸] ابن طباطبا، محمد بن علی، تاریخ فخری، ۱۵۲.

بنابر این با توجه به تصریح علمای انساب، مبنی بر این که اعقاب احمد در شهر ری بوده‌اند، لذا به ظن قوی امامزاده‌ هادی شهر ری از نسل همین احمد بن حمزه می‌باشد و نگارنده جزماً به این مهم اعتراف و صحت این ادعا را قبلاً ثابت نموده است.


۱. آثار تاریخی طهران، ۱۶۳-۱۶۵.
۲. بناهای آرامگاهی، ۲۱۴.
۳. جمعی از نویسندگان، دائرة المعارف تشیع، ج۱، ص۴۷۷.
۴. ابومخنف، لوط بن یحیی، بحرالانساب، ۵۸-۵۹.
۵. بیهقی، علی بن زید، لباب الانساب، ج۲، ص۵۹۴.
۶. ابن طباطبا، محمد بن علی، تاریخ فخری، ص۱۵۱.
۷. فخر رازی، محمدبن عمر، الشجرة المبارکه، ص۵۶.    
۸. ابن طباطبا، محمد بن علی، تاریخ فخری، ۱۵۲.



سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «امامزاده هادی بن سرادین»، تاریخ بازیابی۹۵/۸/۱۱.    



جعبه ابزار