|
| ||||||||||||||||||||||||||||||
امامزاده عبدالله (جی)، بقعه و زیارتگاهی در منطقه تاریخی جی در غرب تهران است که بنا بر روایات، مدفن عبدالله، از فرزندان یا نوادگان عباس بن علی (علیه‌السلام)، می‌باشد. این بقعه که بنای اولیه آن به سال ۵۲۶ هجری قمری بازمی‌گردد، در طول تاریخ دچار تحولات متعددی، از جمله بازسازی پس از سیل سال ۱۳۴۸ شمسی و افزودن بناهای جانبی، شده است. معماری کنونی آن شامل یک بنای هشت‌ضلعی منظم به همراه گنبد و بارگاه است. بر اساس روایات تاریخی، نسب امامزاده عبدالله به عباس بن علی (علیه‌السلام)، فرزند امام علی (علیه‌السلام)، می‌رسد. برخی منابع او را فرزند مستقیم و برخی دیگر از نوادگان وی دانسته‌اند. گفته می‌شود وی به همراه دو برادر خود، زید و ابراهیم، پس از واقعه کربلا به ایران مهاجرت کرده و به سوی ری روانه شدند. در نزدیکی تهران امروزی، این سه برادر با گروهی موسوم به «سواران افالقه» یا «سواران کن» که دارای گرایش‌های ضدشیعی بودند، مواجه شدند. پس از درگیری و رهایی از مهلکه، امامزاده عبدالله در منطقه جی به شهادت رسید و در همان مکان به خاک سپرده شد. از آن زمان، مزار وی به زیارتگاه شیعیان تبدیل شده است. بنای این آرامگاه از زمان ساخت اولیه در قرن ششم هجری تا دوره معاصر، تحولات و بازسازی‌های متعددی را به خود دیده است. ۲.۱ - بنای اولیهنخستین بنای آرامگاه در سال ۵۲۶ هجری قمری احداث گردید. این بنا در ابتدا شامل یک طاقک هشت‌ضلعی و قبری کوچک بود و زمین‌های اطراف آن به عنوان گورستان مؤمنان مورد استفاده قرار گرفت. برخی کارشناسان، تاریخ ساخت هسته اصلی بنا را به قرن هفتم یا هشتم هجری نسبت می‌دهند و طاق‌نماهای پیرامون آن را از الحاقات دوره قاجار می‌دانند.۲.۲ - تحولات دوره معاصردر سال ۱۳۴۸ هجری شمسی، سیلی شدید به مدت سه روز منطقه را فرا گرفت و بخش‌های وسیعی از آن را تخریب کرد. وجود قنات امین‌الملک در غرب آستانه و باز شدن دهانه آن، موجب هدایت آب به سمت جنوب شد و از تخریب کامل بقعه جلوگیری کرد. پس از این واقعه و به دلیل ابعاد کوچک مقبره اولیه، گنبد و بارگاه کنونی بر روی آن ساخته شد.ضریح این بقعه از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۳ شمسی، چوبی و هشت‌ضلعی بود. در تاریخ ۴ اسفند ۱۳۸۳، ضریح جدید با حضور مسئولان سازمان اوقاف و امور خیریه و مردم رونمایی گردید. همچنین در سال ۱۳۷۸، با توجه به نیاز فرهنگی منطقه، کتابخانه‌ای به مساحت ۳۵۰ متر مربع در جوار بقعه احداث شد. همزمان، ساخت حسینیه امامزاده در ضلع غربی حرم آغاز و دو سال بعد به بهره‌برداری رسید. ساختمان اصلی بقعه به شکل یک هشت‌ضلعی منظم طراحی شده است که طول هر یک از اضلاع بیرونی آن بیش از دو متر می‌باشد. فضای داخلی حرم را طاق‌نماهایی در سه جهت شرقی، شمالی و غربی تشکیل می‌دهند که به ترتیب به راهرو ورودی، مسجد زنانه و اتاقی کوچک متصل می‌شوند. درون حرم، ضریح چوبی منبت‌کاری‌شده‌ای (موسوم به جعفری) قرار دارد که جایگزین ضریح چوبی و هشت‌ضلعی پیشین شده است. امامزادگان و بقاع متبرکه، برگرفته از مقاله «امامزادگان عبدالله و زید»، تاریخ بازیابی:۱۴۰۴/۰۶/۰۵. رده‌های این صفحه : آرامگاه‌ها در استان تهران | امامزادگان مدفون در تهران | بناهای دوره قاجار در تهران | زیارتگاه‌های شیعیان در ایران | فرزندان و نوادگان عباس بن علی
|
||||||||||||||||||||||||||||||
