• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اکثریت اصحاب ایکه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



اصحاب ایکه، نام قومی است که رسالت پیامبر خویش، شعیب (علیه‌السلام)، را نپذیرفتند.



اکثریت در برابر اقلیت بوده و به معنای بیش تر افراد یک کشور، یک منطقه یا شهر است که از جهت زبان، مذهب یا نژاد باهم وجه اشتراکی دارند.
[۱] فرهنگ فارسی معین.
در این مدخل هر اکثریتی که مطرح شده از جهت وجه اشتراکی است که افراد آن داشته‌اند و از واژه‌های «کثر»، «قل» و مشتقات آن‌ها استفاده شده است.


كلمه" ايكه" به معناى بيشه‌اى است كه درختان تو درهمى داشته باشد. بعضى‌
[۲] تفسیر شریف لاهیجی، ج۳، ص۳۹۳.
گفته‌اند اين بيشه جنگلى بوده در نزديكيهاى مدين كه طايفه‌اى در آن زندگى مى‌كرده‌اند و از جمله پيامبرانى كه به سويشان مبعوث شده شعیب (ع) بوده، وى اهل آن محل نبوده است و با مردمش بيگانه بوده، به دليل اينكه در اين داستان مانند داستانهاى قبل، پیغمبر مورد بحث را برادر آن قوم نخوانده و نفرموده" اخوهم شعيب" به خلاف هود و صالح كه هم وطن با قوم خود بوده‌اند، و هم چنين لوط كه از راه مصاهره و سببى فاميل قوم خود بود و لذا درباره اين سه تن فرموده:" اخوهم هود" و" اخوهم صالح" و" اخوهم لوط".


کفر و بی ایمانی بیش تر مردم ایکه از آیات زیر استفاده می شود.
کذب اصحـب لـیکة المرسلین (اصحاب ایکه (شهری نزدیک مدین‌) رسولان (خدا) را تکذیب کردند،) اذ قال لهم شعیب الاتتقون(هنگامی که شعیب به آنها گفت: «آیا تقوا پیشه نمی‌کنید؟!) ان فی ذلک لایة و ما کان اکثرهم مؤمنین.(در این ماجرا، آیت و نشانه‌ای است؛ ولی بیشتر آنها مؤمن نبودند.)


درباره عاقبت قوم، در روایات چنین آمده است که شعیب (علیه‌السلام) در هدایت آنان تلاشی بسیار کرد، ولی آنان راه رستگاری را نپذیرفتند و بر باطل خویش ابرام ورزیدند. پس شعیب آنان را نفرین کرد و خداوند دعای او را اجابت فرمود. به گفته مفسران، سخن قرآن کریم از «عذاب یوم الظلة» به همین عذاب اصحاب ایکه اشاره دارد
[۸] ثغلبی احمد، قصص الانبیاء، ج۱، ص۱۶۵.



مفسران با الهام از برخی آیات قرآنی، در وصف این عذاب الهی گفته‌اند که دری از درهای جهنم بر ایشان بگشود و بادی گرم و سخت وزیدن گرفت. آنان که از شدت گرما به ستوه آمده بودند، جایگاهی می‌جستند تا از گزند گرما در امان مانند، از این رو به سوی صحرا گریختند. پس خداوند ابری فرو فرستاد و مردم به گمان یافتن جایی امن و آسوده در سایه آن ابر جای گرفتند. در این هنگام پروردگار از آن ابر، آتشی بر اصحاب ایکه فرود آورد، زمین لرزید و آتش همه را در برگرفت. روایات چنین آورده‌اند که بلا هفت روز پیاپی اصحاب ایکه را درگرفته بود و در آن، همگی، جز شعیب و پیروانش هلاک شدند.


اکثریت امت‌های پیشین؛ اکثریت اهل کتاب؛ اکثریت بنی اسرائیل اکثریت مردم؛ اکثریت مشرکان.


۱. فرهنگ فارسی معین.
۲. تفسیر شریف لاهیجی، ج۳، ص۳۹۳.
۳. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج‌۱۵، ص۴۴۰.    
۴. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۷۶.    
۵. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۷۷.    
۶. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۹۰.    
۷. شعراء/سوره۲۶، آیه۱۸۹.    
۸. ثغلبی احمد، قصص الانبیاء، ج۱، ص۱۶۵.
۹. تاریخ طبری، طبری، ج۱، ص۲۳۰.    
۱۰. تفسیر قمی، علی بن ابراهیم قمی، ج۲، ص۱۲۵.    
۱۱. تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۲۳، ص۷۵.    
۱۲. مجمع البیان، طبرسی، ج۷، ص۳۵۰.    
۱۳. الدر المنثور فی التفسیر المأثور، سیوطی، ج۵، ص۹۲.    
۱۴. تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، ج۲۳، ص۷۶.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «اکثریت اصحاب ایکه».    



جعبه ابزار