ایمان و تقوا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از جلوه‌های
تقوا و تقواپیشگی
ایمان خالص به
خداوند می‌باشد.
تجلی پرهیزگاری، در
ایمان به
خدا می‌باشد:
«... ولـکن البر من ءامن بالله... واولـئک هم المتقون؛
بلکه
نیکی (و
نیکوکار) کسی است که به خدا ایمان آورده ... اینها هستند پرهیزکاران!»
«.. واتقوا الله الذی انتم به مؤمنون؛
... و از (مخالفت) خداوندی که به او ایمان دارید، بپرهیزید!»
و اتقوا الله الذی انتم به مؤمنون: این جمله با بهترین بیانی، مردم را
دعوت به تقوی می‌کند. یعنی: ای مردم
مؤمن، بوسیله تقصیر در
تقوی، ایمانتان را ضایع نکنید، که دچار
حسرت خواهید شد. بهتر است که از
حرام کردن
حلال خدا و همه معصیت‌ها خودداری کنید و خدای خود را فراموش نکنید.
این دو آیه، دلالت دارند بر ناپسند بودن انزوا و آنچه که همه مردم
دنیا به آن علاقه‌مند هستند. بنابراین دوری از
زن و
فرزند و آباد نکردن
زمین،
قبیح است.
می‌گوید: (و اتقوا الله الذی انتم به مؤمنون) یعنی ایمان شما به خدا ایجاب می‌کند که همه دستورات او را محترم بشمرید، هم بهره گرفتن و هم رعایت
اعتدال و تقوی. در تفسیر این جمله احتمال دیگری نیز هست، که منظور از امر به تقوا این است که
تحریم مباحات و
طیبات با درجه عالی و کامل تقوا متناسب نیست، تقوا ایجاب می‌کند که
انسان از حد اعتدال در هیچ طرف خارج نشود.
درباره اعمالشان می‌فرماید: (اولئک الذین صدقوا)، و درباره اخلاقشان می‌فرماید. (و اولئک هم المتقون). و در تعریف اولی که از ایشان کرده، فرموده: (کسانی هستند که ایمان به خدا و روز جزا و
ملائکه و
کتاب و
انبیاء دارند)، و این تعریف شامل تمامی معارف حقه‌ای است که خدای سبحان ایمان به آنها را از
بندگان خود خواسته و مراد به این ایمان، ایمان کامل است که اثرش هرگز از آن جدا نمی‌شود و تخلف نمی‌کند، نه در
قلب، و نه در
جوارح، در قلب تخلف نمی‌کند چون صاحب آن دچار
شک و اضطراب و یا اعتراض و یا در پیشامدی ناگوار دچار
خشم نمی‌گردد و در اخلاق و اعمال هم تخلف نمی‌کند، (چون وقتی ایمان کامل در دل پیدا شد، اخلاق و اعمال هم اصلاح می‌شود).
دلیل بر اینکه مراد از آیه بیان این معنا است، ذیل آیه شریفه است که می‌فرماید: (اولئک الذین صدقوا) که
صدق را مطلق آورده و مقید به
زبان یا به اعمال قلب، یا به اعمال سایر جوارح نکرده، پس منظور، آن مؤمنینی است که
مؤمن حقیقی هستند و در دعوی ایمان صادق‌اند، هم چنان که در جای دیگر درباره آنان فرمود: (فلا و ربک لا یؤمنون حتی یحکموک فیما شجر بینهم، ثم لا یجدوا فی انفسهم حرجا مما قضیت، و یسلموا تسلیما،
حاشا به پروردگارت
سوگند که ایمان نمی‌آورند و ایمانشان واقعی نمی‌شود مگر وقتی که تو را در اختلاف‌هایی که بینشان پیدا می‌شود حکم قرار دهند و چون حکمی راندی هیچ ناراحتی در دل خود از حکم تو احساس نکنند و سراپا
تسلیم تو شوند). اما تعریفی که برای بار سوم از آنان کرد و فرمود: (اولئک هم المتقون) حصری که در آن هست، برای بیان
کمال ایشان است، چون بر و
صدق اگر به حد کمال نرسند، تقوی دست نمی‌دهد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا».
