چاه آب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
چاه آب، که در زبان عربی به آن بئر می گویند، یکی از عناوینی است که در بابهای
طهارت،
اجاره و
احياء موات، مطرح می شود.
چاه آب به گودی دايره ای عميق، ايجاد شده در
زمين برای بيرون آوردن آب گفته می شود.
بعضی آن را به مكانی كه
آب جوشنده از
زمين در آن فراهم می شود و بيشتر مواقع به جای ديگر جريان ندارد، معنا كرده اند. بعضی ديگر، تعريف آن را به
عرف ارجاع دادهاند.
برخی
فقها، پيوسته جوشيدن را در صدق اسم چاه
شرط ندانسته و زمينه داشتن برای جوشش را- هنگام قطع آن به جهت كمبود
آب- كافی میدانند. به گودالی كه نزديك آب، ايجاد و در آن آب جمع می گردد و نيز به
چشمه ، چاه گفته نمی شود.
بنابر قول
مشهور مستحب است بين چاه آب و چاه
مستراح در زمين سخت و نيز در صورت پايين بودن سطح مكان
فاضلاب نسبت به چاه، پنج
ذراع فاصله باشد. و در زمين نرم و نيز در صورت مساوی بودن مكان
فاضلاب يا بالا بودن آن نسبت به چاه هفت
ذراع فاصله باشد.
كندن چاه در زمين مباح به
قصد تملك آب، موجب
حق اختصاص میگردد و اگر به آب برسد، كَنَنده مالك آب و چاه میشود.
اجاره چاه برای بهره برداری از
آب آن
جايز نيست، ليكن اجاره آن به طور
مطلق جايز است. در اين صورت از آب آن نيز میتوان استفاده كرد
چاه كنده شده در
زمين مباح،
حريم دارد و حريم آن برای
آشاميدن حيوانات، چهل
ذراع و برای
كشاورزی،
آبياری و مانند آن، شصت ذراع از هر طرف میباشد.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم السلام، ج۳، ص۱۶۶-۱۶۷
