باغهای بهجتانگیز (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند برای
انسان باغهای مختلف و زیبا
خلق کرده است.
رویش باغهای بهجت انگیز، از جانب خداوند:
... فانبتنا به حدائق ذات بهجة...
باغهايى
زیبا و سرورانگيز رويانديم.
حدائق جمع حدیقه به طوری که بسیاری از مفسران گفتهاند به معنی باغی است که اطراف آن دیوار کشیده باشند و از هر نظر محفوظ باشد، همچون حدقه
چشم که در میان پلکها محصور شده است و
راغب در
مفردات میگوید: حدیقه در اصل به زمینی میگویند که
آب در آن جمع شده است، همچون حدقه چشم که همیشه آب در آن قرار دارد. از مجموع این دو
سخن میتوان چنین نتیجه گرفت که حدیقه باغی است که هم دیوار دارد و هم آب کافی. بهجة (بر وزن لهجه) به معنی زیبایی
رنگ و حسن ظاهر است که بینندگان را غرق سرور میکند.
فَأَنْبَتْنا بِه، این که التفاتی از
غیبت به
متکلم شده است، به سبب بیان نکته دقیقی است، و آن تاکید است بر این که عمل رویاندن
درختان مخصوص ذات اوست و این که رویاندن و ایجاد باغهایی این چنین بهجت زا و مسرت انگیز در توانایی هیچ کس نیست جز ذات احدیت او. و همین معنا از عبارت «ما کان لکم ان تنبتوا شجرها» فهمیده میشود. منظور از «کینونت» به معنای «درخور» این است که این
عمل از غیر خداوند محال و غیر ممکن است. همچنین عبارت «بل هم....» (که از خطاب به غایب التفات شده است) در تخطئه و
توبیخ آنها رساتر است.
حدائق حدیقه باغی است که اطرافش دیوار باشد و از این سخن عربهاست که میگویند: احدقوا به، یعنی اطراف آن را حایط و دیوار کنید.
کلمه «ذات» در عبارت «ذات بهجة» مفرد است در حالی که «حدائق» که موصوف است جمع است و دلیلش این است که «حدائق»
جمع مکسر است و گاهی به مفهوم جماعت که مفرد است میآید، بنابراین
صفت آن هم مفرد میآید، چنان که میگویند: النساء ذهبت، با این که «نساء» جمع است، به اعتبار جماعت، فعل «ذهبت» مفرد آمده است. واژه «بهجة» به معنای زیبایی و حسن ظاهری است که بیننده آن مسرور و
شاد میشود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «باغهای بهجتانگیز».