بدیهی

اصطلاح فلسفى و منطقى است .

بديهى يعنى آنچه بدون تأمّل و فكر و استدلال حاصل شود معارف بديهى يعنى معارفى كه در حصول آن شخص نيازى به برهان و فكر و تعمق ندارد.

تصورات و تصديقات كه حصول آنها متوقف بر كسب و استدلال نباشد بديهيات مينامند مانند تصديق به اين كه آتش حار است

بدیهیات شش قسمند که در ذیل آورده می شود.
الف- اوليات ب- فطريات ج- مشاهدات د- متواترات ه- حدسيات و- تجربيات.
اوليات مانند اين قضيه كه كل بزرگتر از جزء خود است.
فطريات قضائى هستند كه قياسات آنها با آنها است (اربعه زوج است).
مشاهدات آنچه بوسيله حواس ظاهرى ادراك شود.
متواترات مانند قضايائى كه شهرت و يا اجماع بر وقوع يا لا وقوع آنها باشد.
حدسيات قضايائى كه بر مبناى حدس و گمان باشند.
تجربيات مانند بدست آوردن قواعد كلى از استقراء و تجرب ه و آزمايش در موارد متعدد.

۱.	↑ صدرالمتالهین،اسفار،ج۱،ص۳۲۶

سجادی،سید جعفر،فرهنگ معارف اسلامی،ج۱،ص۳۹۶