بدیهی

اصطلاح فلسفى و منطقى است .

بديهى يعنى آنچه بدون تأمّل و فكر و استدلال حاصل شود معارف بديهى يعنى معارفى كه در حصول آن شخص نيازى به برهان و فكر و تعمق ندارد.

تصورات و تصدیقات كه حصول آنها متوقف بر كسب و استدلال نباشد بدیهیات مينامند مانند تصديق به اين كه آتش حار است

بدیهیات شش قسمند که در ذیل آورده می شود.
الف- اولیات ب- فطریات ج- مشاهدات د- متواترات ه- حدسیات و- تجربیات.
اولیات مانند اين قضيه كه كل بزرگتر از جزء خود است.
فطریات قضائى هستند كه قياسات آنها با آنها است (اربعه زوج است).
مشاهدات آنچه بوسيله حواس ظاهرى ادراك شود.
متواترات مانند قضايائى كه شهرت و يا اجماع بر وقوع يا لا وقوع آنها باشد.
حدسیات قضايائى كه بر مبناى حدس و گمان باشند.
تجربیات مانند بدست آوردن قواعد كلى از استقراء و تجرب ه و آزمایش در موارد متعدد.

۱.	↑ صدرالمتالهین،اسفار،ج۱،ص۳۲۶

سجادی،سید جعفر،فرهنگ معارف اسلامی،ج۱،ص۳۹۶