• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

برهان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



برهان (قرآن)، یکی از اوصاف قرآن است.



«برهان» در لغت به معنای دلیل روشن و محکمی است که مطلب را ثابت می‌کند، و شخص مقابل در برابر آن ناتوان می‌شود.


برخی از دانشمندان مانند علامه طبرسی «برهان» را از صفات قرآن، و مراد از برهان در آیه ۱۷۴ سوره نساء را همان قرآن دانسته‌اند: (یا ایها الناس قد جاءکم برهان من ربکم وانزلنا الیکم نورا مبینا).


چون قرآن خود نور و کتاب آشکار، منزه از هرگونه شک و تردید، روشنگر هر چیز، ملاک هدایت، سبب تذکر، وسیله تعقل و مایه علم است می‌توان همه آن را مصداق بارز بلکه مصداق اتم برهان دانست.

۳.۱ - برهان بر حقانیت پیامبر

همچنین قرآن اساسی‌ترین برهان بر حقانیت رسالت خاتم پیامبران صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و بزرگ‌ترین معجزه جاوید آن حضرت است که تاکنون کسی نتوانسته و در آینده نیز نخواهد توانست نظیر آن را بیاورد.

۳.۲ - برهان بر مسایل اعتقادی

گذشته از این قرآن در بسیاری از موارد برای تبیین مسائل اساسی اعتقادی چون حقانیت خداوند متعالی، توحید و معاد و نیز جهت دعوت به امور مهم عبادی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی چون نماز، روزه، مبارزه با سردمداران کفر و تقسیم غنایم به اقامه برهان پرداخته و همگان را به مناسبتهای گوناگون به تفکر، تعقل و تدبر فرا می‌خواند و آنان را از پیروی ظن و گمان، تقلید کورکورانه و بی دلیل و عمل و پیروی بدون علم باز می‌دارد.
[۲۵] مصباح، محمد تقی، ۱۳۱۳ -، قرآن شناسی، ج۱، ص۳۷.
[۲۶] قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۹۰.


۳.۳ - اثر برهان

عقاید مبتنی بر برهان، از عوامل ایجاد آرامش است.
وکیف اخاف مآ اشرکتم ولاتخافون انکم اشرکتم بالله ما لم ینزل به علیکم سلطـنا فای الفریقین احق بالامن ان کنتم تعلمون.چگونه من از بتهای شما بترسم؟! در حالی که شما از این نمی‌ترسید که برای خدا، همتایی قرار داده‌اید که هیچ گونه دلیلی درباره آن، بر شما نازل نکرده است! (راست بگویید) کدام یک از این دو دسته (بت پرستان و خداپرستان)، شایسته تر به ایمنی (از مجازات) هستند اگر می‌دانید؟


۱. مائده/سوره۵، آیه۱۵.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۲.    
۳. نحل/سوره۱۶، آیه۸۹.    
۴. بقره/سوره۲، آیه۲.    
۵. زمر/سوره۳۹، آیه۲۷.    
۶. زخرف/سوره۴۳، آیه۳.    
۷. فصلت/سوره۴۱، آیه۳.    
۸. فصلت/سوره۴۱، آیه۴۱.    
۹. فصلت/سوره۴۱، آیه۵۳.    
۱۰. انعام/سوره۶، آیه۷۶.    
۱۱. انبیاء/سوره۲۱، آیه۲۲.    
۱۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۹۱.    
۱۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۲.    
۱۴. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۱۱۵.    
۱۵. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۴۵.    
۱۶. بقره/سوره۲، آیه۱۸۳.    
۱۷. توبه/سوره۹، آیه۱۲.    
۱۸. حشر/سوره۵۹، آیه۷.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۲۶۶.    
۲۰. بقره/سوره۲، آیه۷۳.    
۲۱. ص/سوره۳۸، آیه۲۹.    
۲۲. یونس/سوره۱۰، آیه۳۶.    
۲۳. بقره/سوره۲، آیه۱۷۰.    
۲۴. اسراء/سوره۱۷، آیه۳۶.    
۲۵. مصباح، محمد تقی، ۱۳۱۳ -، قرآن شناسی، ج۱، ص۳۷.
۲۶. قرشی بنابی، علی اکبر، ۱۳۰۷ -، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۹۰.
۲۷. طباطبایی، محمد حسین، ۱۲۸۱ - ۱۳۶۰، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۱۵۲.    
۲۸. زمخشری، محمود بن عمر، ۴۶۷ - ۵۳۸ق، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص۵۹۸.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۳، ص۲۵۲.    
۳۰. مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۴، ص۲۳۴.    
۳۱. فخر رازی، محمد بن عمر، ۵۴۴ - ۶۰۶ق، التفسیرالکبیر، ج۱۱، ص۱۱۹.    
۳۲. انعام/سوره۶، آیه۸۱.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «برهان (قرآن)».    
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «برهان (قرآن)».    



جعبه ابزار