• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

برهان‌الدین بخاری مرغینانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


برهان الدین بخاری مرغینانی، علی بن ابی بکربن عبدالجلیل، فقیه قرن ششم است.



زرکلی
[۱] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.
تاریخ تولد او را ۵۳۰ ذکر می‌کند.
در مرغینان به دنیا آمده
[۲] محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۱، ص۲۵۶، تهران ۱۳۶۹ ش.
و در سمرقند ، در ۵۹۳، درگذشته است.
[۳] ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
[۴] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۵] ج ۱، ستون ۷۰۲، اسماعیل بغدادی، هدایة العارفین، ج ۱، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
[۶] ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۸، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.

نسبت او گاهی به فرغانه و گاهی به مرغینان ذکر شده است
[۷] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.
و این از آن روست که مرغینان نام یکی از شهرهای فرغانه بوده است
[۸] یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۵۰۰، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ ۱۸۶۶ـ۱۸۷۳، چاپ افست تهران ۱۹۶۵.
[۹] ابن عبدالحق، مراصدالاطلاع، ج۳، ص۱۲۵۹۹، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.

وی نزد دانشمندانی چون نجم الدین نسفی و عثمان بن علی بیکندی به فراگرفتن فقه پرداخت و سنن ترمذی را در زادگاهش نزد استاد قرائت کرد
[۱۰] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۱۵۸، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۱۱] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۲۵۹، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۱۲] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۱۳] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
[۱۴] علی بن ابی بکر برهان الدین بخاری، مرغینانی، ج۱، ص۴، الهدایة: شرح بدایة المبتدی، (بی جا، بی تا).
سپس برای شنیدن حدیث ، مسافرت کرد و مشایخ بزرگ و اساتیدی از محدّثان را درک نمود و برای خویش مشیخه‌ای ترتیب داد،
[۱۵] ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۹، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
هرچند به گفته خودش، اسامی شماری از آن‌ها را ضبط نکرده و، به نقل زَرنُوجی،
[۱۶] برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۲۳، مصر ۱۳۱۹.
از این غفلت خود اظهار ندامت کرده است.
[۱۷] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج ۱، ص۳۸۳ـ۳۸۴، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.

عبدالقادر بن محمد قرشی حنفی مصری (۶۹۶ـ۷۷۵)
[۱۸] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج ۱، ص۳۸۳ـ۳۸۴، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
می گوید که مشیخه او را استنساخ کرده و بر آن تعلیقاتی سودمند افزوده است.


محمدبن عبدالستّار، شمس الائمة کَردَری (۵۵۹ ـ۶۴۲) و نعمان بن ابراهیم زرنوجی (متوفی ۶۴۰) در شمار شاگردان برجسته او بوده اند
[۱۹] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
[۲۰] عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۳، ص۴۳، دمشق ۱۹۵۷ـ۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).
[۲۱] ج ۱، ستون ۹۶۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
[۲۲] برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۸، مصر ۱۳۱۹.
و زرنوجی در تعلیم المتعلّم
[۲۳] برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۱۵، مصر ۱۳۱۹.
از برهان الدین نقل حدیث کرده است.


برهان الدین بر اساتید و همردیفان خود، بویژه پس از تألیف آثارش، برتری یافت، آنگونه که همگی به این امر اذعان کردند؛ برخی از معاصران وی همانند فخرالدین قاضیخان (متوفی ۵۹۲) و زین الدین عتایی (متوفی ۵۸۶)، او را در فضیلت و دانش ستودند.
[۲۴] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۲۵] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.

وی را علاّمه، حافظ، محدّث ، مفسّر ، ادیب و شاعر و در بحث و مناظره نیرومند شمرده‌اند و گروهی انبوه برای فراگیری فقه و حدیث نزد او گرد می‌آمده اند.
[۲۶] محمدبن احمد ذهبی، سیراعلام النبلاء، ج۲۱، ص۲۳۲، ج ۲۱، چاپ بشار عواد معروف و محیی هلال سرحان، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
[۲۷] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
[۲۸] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
[۲۹] ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.

لکنوی ،
[۳۰] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۶ـ۷، کراچی ۱۳۹۳.
در تقسیم بندی عالمان به شش طبقه، برهان الدین را در طبقه چهارم و از اصحاب ترجیح قرار داده است که با حسن درایت و درک روایت می‌توانند دسته ای از روایات را بردسته ای دیگر ترجیح دهند.
[۳۱] ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.



آثار برهان الدین عبارت است از: بدایة المبتدی و شرح آن به نام الهدایه؛ التجنیس والمزید؛ شرح جامع الکبیر شیبانی؛ فرائض العثمانی؛ کفایة المنتهی فی شرح بدایه المبتدی؛ مختارات مجموع النوازل؛ مناسک الحجّ؛ منتقی المرفوع؛ نشر المذهب.
[۳۲] ج ۱، ستون ۷۰۲، اسماعیل بغدادی، هدایة العارفین، ج ۱، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
[۳۳] احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۳۷ـ ۲۳۸، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
[۳۴] ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۹، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۳۵] محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۱، ص۲۵۶، تهران ۱۳۶۹ ش.
[۳۶] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
[۳۷] علی بن ابی بکر برهان الدین بخاری، مرغینانی، ج۱، ص۴، الهدایة: شرح بدایة المبتدی، (بی جا، بی تا).
[۳۸] خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.

اما مشهورترین اثر او الهدایه در فقه حنفی است که به سبب تألیف آن، برهان الدین به «صاحب الهدایه» شهرت یافته است.
[۳۹] ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۸، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
[۴۰] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
[۴۱] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.

طاش کبری زاده
[۴۲] احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۳۷ـ ۲۳۸، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
الهدایه را یکی از مهمترین آثار علم فتاوی در مذهب حنفی می‌داند.
برهان الدین آن گونه که خود می‌گوید، ابتدا کتاب بدایة المبتدی را نوشته که محتوای آن، مختصر قدوری و جامع الصغیر محمدبن حسن شیبانی حنفی ، و نکاتی است که بیان آن‌ها را لازم دانسته، سپس در شرح آن کفایة المنتهی را نگاشته و آنگاه آن را مختصر کرده و الهدایه نامیده است.
[۴۳] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱ـ۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
[۴۴] ج ۲، ستون ۲۰۳۲، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.

الهدایه پیوسته از کتب مرجع و مورد توجه فقیهان بوده است و ازاین‌رو شرحهای متعددی بر آن نوشته اند.
[۴۵] احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۴۰ـ۲۴۶، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
[۴۶] ج ۲، ستون ۱۷۳۹ـ ۱۷۴۰، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
[۴۷] ج ۲، ستون ۲۰۳۲ـ۲۰۴۰، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.

به نوشته قرشی حنفی مصری،
[۴۸] عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
کردری الهدایه را برای مردم روایت می‌کرده است.
به نوشته برخی
[۴۹] ج ۲، ستون ۲۰۳۲، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
[۵۰] ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
تألیف الهدایه، سیزده سال طول کشیده است.
قرشی حنفی مصری علاوه بر شرحی بر الهدایه دوکتاب دیگر به نام العنایة فی تخریج احادیث الهدایه، و تهذیب الاسماء الواقعه فی الهدایه نوشته و در آن‌ها به رفع اشتباهات و نقایص الهدایه کوشیده است
[۵۱] عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۰۰، کراچی ۱۳۹۳.



(۱) ابن عبدالحق، مراصدالاطلاع، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
(۲) ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
(۳) علی بن ابی بکر برهان الدین بخاری، مرغینانی، الهدایة: شرح بدایة المبتدی، (بی جا، بی تا).
(۴) اسماعیل بغدادی، هدایة العارفین، ج ۱، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۵) مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
(۶) محمدبن احمد ذهبی، سیراعلام النبلاء، ج ۲۱، چاپ بشار عواد معروف و محیی هلال سرحان، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
(۷) خیرالدین زرکلی، الاعلام، بیروت ۱۹۸۶.
(۸) برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، مصر ۱۳۱۹.
(۹) یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
(۱۰) احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
(۱۱) عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
(۱۲) عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، دمشق ۱۹۵۷ـ۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).
(۱۳) عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، کراچی ۱۳۹۳.
(۱۴) محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، تهران ۱۳۶۹ ش.
(۱۵) یاقوت حموی، معجم البلدان، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ ۱۸۶۶ـ۱۸۷۳، چاپ افست تهران ۱۹۶۵.

 
۱. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.
۲. ↑ محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۱، ص۲۵۶، تهران ۱۳۶۹ ش.
۳. ↑ ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۴. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۵. ↑ ج ۱، ستون ۷۰۲، اسماعیل بغدادی، هدایة العارفین، ج ۱، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۶. ↑ ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۸، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۷. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.
۸. ↑ یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۴، ص۵۰۰، چاپ فردیناند ووستنفلد، لایپزیگ ۱۸۶۶ـ۱۸۷۳، چاپ افست تهران ۱۹۶۵.
۹. ↑ ابن عبدالحق، مراصدالاطلاع، ج۳، ص۱۲۵۹۹، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۱۰. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۱۵۸، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۱۱. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۲۵۹، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۱۲. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۱۳. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
۱۴. ↑ علی بن ابی بکر برهان الدین بخاری، مرغینانی، ج۱، ص۴، الهدایة: شرح بدایة المبتدی، (بی جا، بی تا).
۱۵. ↑ ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۹، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۱۶. ↑ برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۲۳، مصر ۱۳۱۹.
۱۷. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج ۱، ص۳۸۳ـ۳۸۴، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۱۸. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج ۱، ص۳۸۳ـ۳۸۴، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۱۹. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
۲۰. ↑ عمررضا کحاله، معجم المؤلفین، ج۳، ص۴۳، دمشق ۱۹۵۷ـ۱۹۶۱، چاپ افست بیروت (بی تا).
۲۱. ↑ ج ۱، ستون ۹۶۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۲۲. ↑ برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۸، مصر ۱۳۱۹.
۲۳. ↑ برهان الدین زرنوجی، تعلیم المتعلم طریق التعلم، ج۱، ص۱۵، مصر ۱۳۱۹.
۲۴. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۲۵. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
۲۶. ↑ محمدبن احمد ذهبی، سیراعلام النبلاء، ج۲۱، ص۲۳۲، ج ۲۱، چاپ بشار عواد معروف و محیی هلال سرحان، بیروت ۱۴۰۶/۱۹۸۶.
۲۷. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۲۸. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
۲۹. ↑ ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۳۰. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۶ـ۷، کراچی ۱۳۹۳.
۳۱. ↑ ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۳۲. ↑ ج ۱، ستون ۷۰۲، اسماعیل بغدادی، هدایة العارفین، ج ۱، در حاجی خلیفه، کشف الظنون، ج ۵، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۳۳. ↑ احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۳۷ـ ۲۳۸، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
۳۴. ↑ ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۹، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۳۵. ↑ محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانة الادب، ج۱، ص۲۵۶، تهران ۱۳۶۹ ش.
۳۶. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
۳۷. ↑ علی بن ابی بکر برهان الدین بخاری، مرغینانی، ج۱، ص۴، الهدایة: شرح بدایة المبتدی، (بی جا، بی تا).
۳۸. ↑ خیرالدین زرکلی، الاعلام، ج۴، ص۲۶۶، بیروت ۱۹۸۶.
۳۹. ↑ ابن قطلوبغا، تاج التراجم فی من صنّف من الحنفیّة، ج۱، ص۱۴۸، چاپ ابراهیم صالح، بیروت ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۴۰. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱، کراچی ۱۳۹۳.
۴۱. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۴۲. ↑ احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۳۷ـ ۲۳۸، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
۴۳. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۴۱ـ۱۴۲، کراچی ۱۳۹۳.
۴۴. ↑ ج ۲، ستون ۲۰۳۲، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۴۵. ↑ احمدبن مصطفی طاش کبری زاده، مفتاح السعادة و مصباح السیادة، ج۲، ص۲۴۰ـ۲۴۶، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵.
۴۶. ↑ ج ۲، ستون ۱۷۳۹ـ ۱۷۴۰، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۴۷. ↑ ج ۲، ستون ۲۰۳۲ـ۲۰۴۰، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۴۸. ↑ عبدالقادربن محمد قرشی حنفی مصری، الجواهر المضیئة فی طبقات الحنفیة، ج۱، ص۳۸۳، حیدرآباد دکن ۱۳۳۲.
۴۹. ↑ ج ۲، ستون ۲۰۳۲، مصطفی بن عبدالله حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۵۰. ↑ ج ۲، ستون ۱۷۳۹، یوسف الیان سرکیس، معجم المطبوعات العربیة والمعربة، قاهره ۱۳۴۶/۱۹۲۸، چاپ افست قم ۱۴۱۰.
۵۱. ↑ عبدالحی بن عبدالحلیم لکنوی، الفوائدالبهیة فی تراجم الحنفیة، ج۱، ص۱۰۰، کراچی ۱۳۹۳.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «برهان الدین»، شماره۱۱۰۳.    



جعبه ابزار