• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بطروش

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بِطْرَوش‌، شهری‌ در اندلس‌ است. این‌ شهر در ۶۰ کیلومتری‌ شمال‌ قرطبه‌ و در ایالت‌ کنونی‌ پوثوبلانکوی‌ اسپانیا قرار دارد.
[۱] ۲ EI.




بطروش‌ در دوره اسلامی‌ اندلس‌ از توابع‌ فَحص‌ البَلّوط و بزرگ‌ترین‌ شهر آن‌ به‌ شمار می‌رفت‌.
یاقوت‌ از جایی‌ موسوم‌ به‌ بُطروح‌ نیز نام‌ برده‌، و آن‌ را قطعه‌ای‌ از توابع‌ فحص‌ البلوط دانسته‌ است‌. دشت‌ گسترده فحص‌ البلوط که‌ ادریسی‌ آن‌ را اقلیم‌ بلالطه‌ خوانده‌ است‌، در شمال‌ طلیطله‌ قرار داشت‌.
[۴] حسین‌ مونس‌، حاشیه‌ بر الحلة السیراء ابن‌ ابار، ج۲، ص۱۷۹، قاهره‌، ۹۸۵م‌.
[۵] محمد عبدالله‌ عنان‌، حاشیه‌ بر الاحاطة ابن‌ خطیب‌، ج۴، ص۴۲، قاهره‌، ۳۹۷ق‌/۹۷۷م‌.
به‌ گفته ادریسی‌ میان‌ بطروش‌ تا قرطبه‌ ۴۰ میل‌ و تا دژ غافق‌ ۷ میل‌ فاصله‌ بود.


شهر بطروش‌ در دوره اسلامی‌ بسیار آباد و پرجمعیت‌، و دارای‌ دژهای‌ مستحکم‌ و برج‌ و باروهایی‌ استوار بوده‌ است‌ که‌ همچون‌ کمربندی‌ ساکنانش‌ را از تعرض‌ مصون‌ نگه‌ می‌داشت‌. مردم‌ این‌ ناحیه‌ به‌ دلاوری‌ شهرت‌ داشتند. کوه‌ها و دشت‌های‌ بطروش‌ از دیرباز پوشیده‌ از درختان‌ بلوط بود. میوه این‌ درختان‌ که‌ به‌ هنگام‌ قحطی‌ و خشک‌سالی‌ مردم‌ را از گرسنگی‌ می‌رهانید، بهترین‌ نوع‌ بلوط در سراسر اندلس‌ به‌ شمار می‌رفت‌؛ از این‌رو، ساکنان‌ بطروش‌ به‌ پرورش‌ و کاشت‌ آن‌ سخت‌ اهتمام‌ می‌ورزیدند.
[۸] سحر عبدالعزیز سالم‌، تاریخ‌ بطلیوس‌ الاسلامیة و غرب‌ الاندلس‌ فی‌ العصر الاسلامی‌، ج۱، ص۱۷۹، اسکندریه‌، ۹۸۹م‌.
[۹] ۲ EI.
بطروش‌ تنها ناحیه‌ در اندلس‌ بود که‌ در آن‌ معدن‌ جیوه‌ وجود داشت‌ و از آن‌جا به‌ سراسر جهان‌ اسلام‌ صادر می‌گشت‌.
[۱۰] محمد زهری‌، الجعرافیة، ج۱، ص۸۷، به‌ کوشش‌ محمد حاج‌صادق‌، پرت‌ سعید، مکتبة الثقافة الدینیه‌.



بربرهای‌ ساکن‌ بطروش‌، در ۲۸۸ق‌/۹۰۱م‌ برضد امیرعبدالله‌ شوریدند که‌ به‌ قتل‌ رهبر آنان‌ انجامید.
[۱۱] ۲ EI.
در ۵۵۰ق‌/۱۱۵۵م‌ ابوزید عبدالرحمان‌ بن‌ یکیت‌ فرمانروای‌ قرطبه‌ از سوی‌ موحدون‌ به‌ دژ بطروش‌ که‌ در تصرف‌ مسیحیان‌ بود، حمله‌ برد. در این‌ نبرد فرمانده‌ سپاه‌ قشتاله‌ کاستیل‌ اسیر، و به‌ مراکش‌ برده‌ شد
[۱۲] محمد عبدالله‌ عنان‌، عصر المرابطین‌ و الموحدین‌ فی‌ المغرب‌ و الاندلس‌، ج۱، ص۳۴۴، قاهره‌، ۳۸۳ق‌/ ۹۶۴م‌.



یاقوت‌ به‌ یکی‌ از فقیهان‌ این‌ شهر، به‌ نام‌ ابوجعفر احمد بن‌ عبدالرحمان‌، محدث‌ و فقیه‌ مالکی‌ مذهب‌ اشاره‌ کرده‌ است‌.


(۱) محمد ابن‌ عبدالمنعم‌ حمیری‌، الروض‌ المعطار، به‌ کوشش‌ احسان‌ عباس‌، بیروت‌، ۹۸۴م‌.
(۲) محمد ادریسی‌، نزهة المشتاق‌، بیروت‌، ۴۰۹ق‌/ ۹۸۹م‌.
(۳) محمد زهری‌، الجعرافیة، به‌ کوشش‌ محمد حاج‌صادق‌، پرت‌ سعید، مکتبة الثقافة الدینیه‌.
(۴) سحر عبدالعزیز سالم‌، تاریخ‌ بطلیوس‌ الاسلامیة و غرب‌ الاندلس‌ فی‌ العصر الاسلامی‌، اسکندریه‌، ۹۸۹م‌.
(۵) محمد عبدالله‌ عنان‌، حاشیه‌ بر الاحاطة ابن‌ خطیب‌، قاهره‌، ۳۹۷ق‌/۹۷۷م‌.
(۶) محمد عبدالله‌ عنان‌، عصر المرابطین‌ و الموحدین‌ فی‌ المغرب‌ و الاندلس‌، قاهره‌، ۳۸۳ق‌/ ۹۶۴م‌.
(۷) حسین‌ مونس‌، حاشیه‌ بر الحلة السیراء ابن‌ ابار، قاهره‌، ۹۸۵م‌.
(۸) یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌.
(۹) ۲ EI؛


۱. ۲ EI.
۲. یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۴۴۷.    
۳. محمد ادریسی‌، نزهة المشتاق‌، ج۲، ص۵۳۸، بیروت‌، ۴۰۹ق‌/ ۹۸۹م‌.    
۴. حسین‌ مونس‌، حاشیه‌ بر الحلة السیراء ابن‌ ابار، ج۲، ص۱۷۹، قاهره‌، ۹۸۵م‌.
۵. محمد عبدالله‌ عنان‌، حاشیه‌ بر الاحاطة ابن‌ خطیب‌، ج۴، ص۴۲، قاهره‌، ۳۹۷ق‌/۹۷۷م‌.
۶. محمد ادریسی‌، نزهة المشتاق‌، ج۲، ص۵۸۰، بیروت‌، ۴۰۹ق‌/ ۹۸۹م‌.    
۷. محمد ابن‌ عبدالمنعم‌ حمیری‌، الروض‌ المعطار، ج۱، ص۹۳، به‌ کوشش‌ احسان‌ عباس‌، بیروت‌، ۹۸۴م‌.    
۸. سحر عبدالعزیز سالم‌، تاریخ‌ بطلیوس‌ الاسلامیة و غرب‌ الاندلس‌ فی‌ العصر الاسلامی‌، ج۱، ص۱۷۹، اسکندریه‌، ۹۸۹م‌.
۹. ۲ EI.
۱۰. محمد زهری‌، الجعرافیة، ج۱، ص۸۷، به‌ کوشش‌ محمد حاج‌صادق‌، پرت‌ سعید، مکتبة الثقافة الدینیه‌.
۱۱. ۲ EI.
۱۲. محمد عبدالله‌ عنان‌، عصر المرابطین‌ و الموحدین‌ فی‌ المغرب‌ و الاندلس‌، ج۱، ص۳۴۴، قاهره‌، ۳۸۳ق‌/ ۹۶۴م‌.
۱۳. یاقوت‌ حموی، معجم البلدان‌، ج۱، ص۴۴۷.    



دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «بطروش»، شماره۴۹۲۱.    



جعبه ابزار