بقعه پیر اساق، آرامگاهی تاریخی در شهر دزفول است که بر اساس منابع تاریخی، مدفن شخصی به نام «اسحاق بن ابراهیم» میباشد. این بنا که تاریخ دقیق ساخت آن مشخص نیست، از نظر معماری دارای ویژگیهای منحصربهفردی همچون گنبدهای شلجمی و مضرس، طاقهای رومی و تزئینات آجری و کاشیکاری است. بر اساس کتاب تاریخی «تذکرة الاخبار و مجمع الابرار»، فرد مدفون در این بقعه، اسحاق بن ابراهیم معرفی شده است. در گویش محلی، این نام به «پیر اساق» شهرت یافته است. اطلاعات بیشتری در خصوص زندگینامه وی در دست نیست. معماری این بقعه ترکیبی از عناصر و سبکهای مختلف است که در بخشهای گوناگون آن قابل مشاهده است. ۲.۱ - نمای بیرونی و گنبدهااین بقعه دارای سه گنبد است: دو گنبد به شکل گنبد شلجمی و یک گنبد کوتاهتر به صورت گنبد مضرس (پلکانی) با شش طبقه که همگی با اندود گچ پوشانده شدهاند. گنبد شلجمی اصلی بر روی یک پایه چهارضلعی قرار گرفته که از طریق زاویهسازی به هشتضلعی تبدیل شده است. این گنبد بر روی بام، یک پایه هشتضلعی به ارتفاع ۶۰ سانتیمتر دارد. نمای غربی بنا با طاقنما هایی تزئین شده که در بالای هر طاقنمای اصلی، یک طرح خورشیدی آجری (شمسه) به چشم میخورد.۲.۲ - ورودی و تزئیناتورودی شمالی بنا شامل چهار ایوان و یک پلکان است که با طاق رومی پوشیده شدهاند. پایههای این طاقها از هشت فیلپای اصلی و دو پایه در کنار پلکان تشکیل شده است. بخشهای قدیمیتر بنا دارای آجرکاری به شکل جناغی (هفت و هشت) هستند که با کاشیهایی به رنگهای بنفش کبود، فیروزهای و سفید تزئین شدهاند. قوس طاقها دارای خیز کم و نوک تیز مثلثی هستند که این ویژگی در گچکاریهای داخلی نیز تکرار شده است.۲.۳ - فضای داخلیدرون بقعه دو قبر وجود دارد که هر دو دارای ضریح چوبی هستند. در راهروی کنار یکی از قبرها، بقایای کمرنگی از نقاشیهای دیواری با موضوع مجالس مذهبی دیده میشود.سایت امامزادگان و بقاع متبرکه، برگرفته از مقاله «بقعه پیر اساق دزفول»، تاریخ بازیابی:۱۴۰۴/۰۶/۰۵. ردههای این صفحه : آثار ملی ایران در دزفول | آرامگاههای دزفول | بناهای تاریخی استان خوزستان | معماری اسلامی در ایران
|