وی برای تقویت حافظه محلول حب بلاذر نوشید و دیوانه شد و به همین علت درگذشت. آگاهیهای زیادی از زندگی وی در دست نیست. ولادت او را بین سالهای ۱۷۰ تا ۱۸۰ در بغداد و مرگش را به سال ۲۷۹ نوشتهاند.
بلاذری در حمص و انطاکیهعلم آموخت و در عراق بزرگانی چون محمد بن سعد کاتب واقدی (م ۲۳۰) و علی بن محمد مدائنی (م ۲۲۴) و مصعب زبیری (م ۲۳۳) و ابوعبید قاسم بن سلام (م ۲۲۴) و ابن هشام کلبی در علم انساب بهره برد. افرادی چون وکیع قاضی و جعفر بن قدامه از شاگردان او به شمار میروند. بلاذری در جوانی به دربار مامون راه یافت و اشعاری در مدح او سرود، در دورههای بعدی هم نزد خلفا موقعیتی داشت و ندیم متوکل و مستعین به شمار میرفت. او اطلاعات خود را نیز از اعضای خاندان حکومتی مانند هبة الله بن ابراهیم بن مهدی و متوکل عباسی اخذ کرده است. بلاذری را شاعر و هجویه سرا نیز گفتهاند و یاقوت حموی اشعارش را نقل کرده است. در خلافت معتمد عباسی از دربار کناره گرفت و دچار تنگدستی شد و به امیدصله ، اسماعیل بن بلبل را مدح کرد، اما چون از این کار طرفی نبست، در اشعاری به هجو او پرداخت.
دو اثر مهم بلاذری که امروزه هم در دست است همین کتاب انساب الاشراف و کتاب فتوح البلدان است که به مناسبت فتوحات اسلامی، مطالب زیادی را گزارش کرده است. ابن ندیم او را از مترجمان فارسی به عربی دانسته که کتاب عهد اردشیر را به شعرعربی درآورده است.