• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بلاغات النساء (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نویسنده کتاب، ابو الفضل، احمد بن ابی طاهر، معروف به ابن طیفور است (۲۰۴- ۲۸۰ هجری).



این کتاب خلاصه‌ای است از برگزیده سخنان بلیغ و فصیح شخصیتهای زن که در طول سه قرن نخست اسلام بیان شده است.
کتاب بلاغات النساء علاوه بر سخنرانی‌ها، به سخنان کوتاه، اشعار، سخنانی که به شکل نثر بیان شده و یا هر سخنی که در یکی از فنون کلام و سخن صادر شده است اشاره می‌کند.
در این کتاب گاهی به سخن زیبایی از جانب مردان نیز اشاره دارد که به مناسبت نقل کلام از سوی شخصیتی زن مطرح می‌شود.
کتاب حاضر سندی تاریخی و معتبر بر ادبیات و تاریخ اسلام و اوضاع و احوال اجتماعی زن عرب مسلمان در صدر اسلام می‌باشد.
خواننده با مطالعه این کتاب بر بسیاری از کلمات دقیق در ادبیات عرب آگاهی می‌یابد. بلاغات النساء علاوه بر دیدگاه ادبی، از دیدگاه تاریخی و عقیدتی نیز بسیار قابل توجه است.


در آغاز این کتاب سخنان عایشه دختر ابوبکر و حفصه دختر عمر را درباره مسائل اجتماعی و سیاسی آن دوران و در مدح و ستایش پدرانشان آورده و سپس دو سخنرانی حضرت فاطمه زهرا دختر رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در مسجد مدینه و در جمع زنان مدینه را نقل کرده است.
[۱] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۷.
[۲] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۲۳.
[۳] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۰.

پس از آن به سخنرانی حضرت زینب دختر حضرت علی علیه‌السّلام در کاخ یزید و سخنرانی‌ ام کلثوم در شهر کوفه نیز اشاره می‌کند.
[۴] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۳۴.
[۵] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۳۷.

علاوه بر آن به سخنان دختر حارث بن عبد المطلب و سوده دختر عماره و زرقا دختر عدی و بکاره هلالیه و‌ام الخیر دختر حریش بارقیه و پیر زنی از فرزندان حارث بن عبد المطلب اشاره کرده و سخنان هر یک را با معاویه ، که همه اسنادی تاریخی و بیان گر اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن دوران نیز می‌باشد، آورده است.
[۶] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۳.
[۷] بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۷.



کتاب بلاغات النساء اوج آزادی زنان و آگاهی آنان از مسائل اجتماعی را که اسلام برای آنها به ارمغان آورده است به زیبایی به تصویر می‌کشد. بر خلاف تبلیغاتی که استعمار غرب به آن دامن می‌زند و اسلام را مخالف آزادی زنان و طرفدار عقب افتادگی و ستم به زنان معرفی می‌کند، این کتاب چهره‌های سرشناسی از زنان مسلمان را در هزار و چهار صد سال قبل معرفی می‌کند که همه تربیت شده اسلام و زنانی آزادی خواه و مبارز با ظلم و ستم و آگاه به زمان و مکان و شرائط اجتماعی و دارای شخصیت اجتماعی و سیاسی و فرهنگی بوده‌اند که هنوز هم جهان غرب نتوانسته است چهره‌هایی همانند برخی از آنها را ارائه دهد.


با توجه به اینکه نویسنده این کتاب یکی از شخصیتهای بزرگ اهل تسنن در قرن سوم هجری به شمار می‌آید و بسیاری از مطالب این کتاب هم موافق با روایات علمای شیعه و سنی می‌باشد، این کتاب از اعتبار و ارزش خاصی میان علمای شیعه و سنی برخوردار است، به حدی که علامه مجلسی این کتاب را یکی از مصادر کتاب معروف خود « بحار الانوار » قرار داده و به آن اعتماد کرده است.
علاوه بر آن، این کتاب از نظر ادبی هم بسیار شایان توجه و ارزشمند است و مورد عنایت ادبا می‌باشد.


۱. نسخه‌ای در کتابخانه دار الکتب خدیویه در مصر که تاریخ نگارش آن ۱۲۹۷ هجری است و به خط مرحوم محمود باشا سامی بارودی، شاعر بزرگ عرب می‌باشد.
۲. نسخه دیگری در همان کتابخانه به خط شیخ شنقیطی، حافظ بزرگ و شخصیت مورد اطمینان در علم لغت و ادبیات.


۱. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۷.
۲. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۲۳.
۳. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۰.
۴. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۳۴.
۵. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۳۷.
۶. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۳.
۷. بلاغات النساء، ابن طیفور، ج۱، ص۴۷.



نرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.



جعبه ابزار