• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تقلص

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جمع شدن و درهم کشیده شدن چیزی را تَقَلُّص گویند و از آن در بابهای طهارت، نکاح، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه، ارث و دیات به مناسبت سخن رفته است.




از نشانه‏های مرگ، جمع شدن بیضه‌ها به طرف بالا و آویزان شدن پوست آنها است.



اگر زن، مدّعی عنّین بودن شوهر خود و مرد، منکر آن باشد، بنابر گفته برخی قدما، مرد آزمایش می‏شود؛ بدین صورت که آلت تناسلی وی در آب سرد قرار داده می‏شود، اگر جمع شد، سخن مرد پذیرفته می‏شود و اگر همان‏گونه شل ماند به نفع زن حکم می‏شود.



از شرایط تحقّق تذکیه حرکت ارادی حیوان بعد از ذبح یا نحر است و این حرکت شامل تقلّص گوشت ـ که حرکت طبیعی و غیر ارادی آن است ـ نمی‏شود.



تکه گوشتی که مذکّی بودن آن مشکوک است ـ بنابر قول منسوب به مشهور ـ با نهادن بر آتش آزمایش می‏شود، اگر منقبض شد محکوم به تذکیه و حلّیت و گرنه میته است.
[۷] الکافی فی الفقه، ص۳۲۱.




جنینی که زنده به دنیا آمده است ارث می‏برد ولی اگر به سبب جنایتی یا غیر آن سقط شود، چنانچه حرکتی که بیانگر حیات باشد (حرکت اختیاری و ارادی) از او صادر شود سپس بمیرد، ارث می‏برد؛ لیکن تقلّص ـ از آن جهت که حرکت طبیعی و غیر ارادی است ـ دلیل بر حیات نیست.



اگر لب کسی به واسطه جنایت دیگری جمع شود، به‏گونه‏ای که دندانها را پوشش ندهد در اینکه جانی باید دیه آن را بپردازد یا ارش بدهد، اختلاف است.


 
۱. الروضة البهیة، ج۱، ص۴۰۲.    
۲. جواهر الکلام، ج۴، ص۲۴.    
۳. المقنع، ص۳۲۲.    
۴. جواهر الکلام، ج۳۰، ص۳۵۳.    
۵. الروضة البهیة، ج۷، ص۲۲۳.    
۶. جواهر الکلام، ج۳۶، ص۱۴۹.    
۷. الکافی فی الفقه، ص۳۲۱.
۸. جواهر الکلام، ج۳۶، ص۴۰۲.    
۹. شرائع الإسلام، ج۴، ص۸۱۸.    
۱۰. جواهر الکلام، ج۴۳، ص۲۰۷.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۵۷۹.    



جعبه ابزار