تعارض اسباب نزول
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعارض اسباب نزول، تنافی اقوال
مفسّران و
محدثان درباره
شان نزول آیات
قرآن را میگویند.
تعارض اسباب نزول، از اقسام
تعارض ادله لفظی و به معنای تنافی میان اسباب مختلف نزول آیهای از آیات قرآن است که از سوی
مفسران و
محدثان بیان شده است.
چنان که برای
آیه : ﴿یَسْئَلُونَکَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ اَمْرِ رَبِّی﴾،
دو
شان نزول نقل شده است:
۱. در «
صحیح بخاری » از
ابن مسعود نقل شده که گفته: من و
پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم در
مدینه راه میرفتیم که جماعتی از
یهود از آن جا عبور میکردند، برخی از آنان درباره
حقیقت روح از پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم سؤال کردند و سپس این آیه نازل شد.
۲. در «
صحیح ترمذی » از
ابن عباس نقل شده که وقتی عدهای از قریش درباره روح از پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم سؤال کردند، این آیه نازل شد.
بنا بر نقل اوّل، این آیه در
مدینه ، و بنابر نقل دوم، در
مکه نازل شده است؛ پس بین دو
سبب و شان نزول، تنافی و
تعارض وجود دارد.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «تعارض اسباب نزول».