• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعتعه (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تَعْتَعَة (به فتح تاء و سکون عین) یا تَعْتَع، یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای اجبار و ناتوانی از سخن گفتن در اثر گرفتاری و خستگی می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه‌ای خطاب به مالک اشتر، از این واژه استفاده نموده است.



تَعْتَعَة (به فتح تاء و سکون عین) یا تَعْتَع، به معنای اجبار و عجز از سخن گفتن در اثر گرفتاری و خستگی آمده است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) در نامه ۵۳، خطاب به مالک اشتر چنین می‌نویسد: چون اهل حاجت به نزد تو می‌آیند کسی از نگهبانانت در آنجا نباشد، تا گوینده آن‌ها بدون ترس سخن گوید: «حتی بکلمک متکلمهم غیر متتعتع.» سپس در ادامه از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) نقلی آورده است که ایشان فرموده‌اند: «لن تقدس امة لا یؤخذ للضعیف فیها حقّه من القوی غیر متتعتع؛ مقدس نمی‌شود امّتی که در آن حق ضعیف از قوی بدون اکراه گرفته نمی‌شود.» ظاهراً منظور از آن اکراه و اجبار باشد.
این واژه یک‌بار نیز با لفظ «تعتعوا» آمده است: «و نطقت حین تعتعوا.»


این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۹، نامه۵۳.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۹، نامه۵۳.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۸۱، خطبه۳۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تعتعه»، ص۱۷۴.    






جعبه ابزار