• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تعجب از پیروزی مؤمنان (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند به مؤمنان صدر اسلام نسبت به پیروزی شگفت آور و روزافزون آنان نوید داده است.



«محمد رسول الله والذین معه اشداء علی الکفار رحماء بینهم ترهم رکعـا سجدا یبتغون فضلا من الله ورضونـا سیماهم فی وجوههم من اثر السجود ذلک مثلهم فی التورة ومثلهم فی الانجیل کزرع اخرج شطـه فـازره فاستغلظ فاستوی علی سوقه یعجب الزراع لیغیظ بهم الکفار وعد الله الذین ءامنوا وعملوا الصــلحـت منهم مغفرة واجرا عظیما. محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیامبر خداست و کسانی که با اویند بر کافران سختگیر (و) با همدیگر مهربانند آنان را در رکوع و سجود می‌بینی، فضل و خشنودی خدا را خواستارند علامت (مشخصه) آنان بر اثر سجود در چهره هایشان است این صفت ایشان است در تورات و مثل آنها در انجیل چون کشته‌ای است که جوانه خود برآورد و آن را مایه دهد تا ستبر شود و بر ساقه‌های خود بایستد و دهقانان را به شگفت آورد تا از (انبوهی) آنان (خدا) کافران را به خشم دراندازد خدا به کسانی از آنان که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند آمرزش و پاداش بزرگی وعده داده است.»


آیه ترسیم بسیار گویایی از اصحاب و یاران خاص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و آنها که در خط او بودند از لسان تورات و انجیل بیان کرده که هم افتخار و مباهاتی است برای آنها که در" حدیبیه " و مراحل دیگر پایمردی به خرج دادند و هم درس آموزنده‌ای برای همه مسلمانان در تمام قرون و اعصار است. به توصیف آنها در یک کتاب بزرگ دیگر آسمانی یعنی" انجیل" پرداخته، چنین می‌گوید: " توصیف آنها در انجیل همانند زراعتی است که جوانه‌های خود را خارج ساخته، سپس به تقویت آن پرداخته، تا محکم شده و بر پای خود ایستاده است و به قدری نمو و رشد کرده و پر برکت شده که زارعان را به شگفتی وا می‌دارد.
"تعبیر" یعجب الزراع" یعنی به حدی از نمو سریع و جوانه‌های زیاد و محصول وافر، رسیده، که حتی کشاورزانی که پیوسته با این مسائل سر و کار دارند در شگفتی فرو می‌ روند. می‌افزاید: این اوصاف عالی، این نمو و رشد سریع و این حرکت پر برکت، به همان اندازه که دوستان را به شوق و نشاط می‌آورد سبب خشم کفار می‌شود" این برای آن است که کافران را به خشم آورد".


این آیه خاتمه سوره است و پیامبر را توصیف می‌کند و نیز آنهایی را که با اویند به اوصافی می‌ستاید که در تورات و انجیل ستوده و مؤمنین را که عمل صالح انجام داده‌اند وعده جمیل می‌دهد. این آیه متصل به آیه قبل است، چون در آن آیه می‌فرمود که او رسول خود را به هدایت و دین حق فرستاده. جمله" اشداء علی الکفار" را مقید کرد به جمله" رحماء بینهم" تا توهمی که ممکن بود بشود دفع کرده باشد و دیگر کسی نپندارد که شدت و بی رحمی نسبت به کفار، باعث می‌شود مسلمانان به طور کلی و حتی نسبت به خودشان هم سنگدل شوند لذا دنبال" اشداء" فرمود" رحماء بینهم" یعنی در بین خود مهربان و رحیمند و این دو جمله مجموعا افاده می‌کند که سیره مؤمنین با کفار شدت و با مؤمنین رحمت است.
معنای آیه این است که: مثل مؤمنین مثل زراعت و گیاهی است که از کثرت برکت جوانه‌هایی هم در پیرامون خود رویانده باشد و آن را کمک کند تا آن نیز قوی و غلیظ شده، مستقلا روی پای خود بایستد، بطوری که برزگران از خوبی رشد آن به شگفت درآمده باشند.
و این آیه به این نکته اشاره می‌کند که خدای تعالی در مؤمنین برکت قرار داده و روز بروز به عده و نیروی آنان اضافه می‌شود و به همین جهت دنبال این کلام فرمود: " لیغیظ بهم الکفار" تا خداوند به وسیله آنان کفار را به خشم آورد.


۱. فتح/سوره۴۸، آیه۲۹..    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۲، ص۱۱۳.     .
۳. علامه طباطبایی، سیدمحمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۴۴۶.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تعجب از پیروزی مؤمنان».    



جعبه ابزار