این کتاب در عصر اسطوانه های حدیثشیعه ـ علامه مجلسی، ملا محسن فیض کاشانی، شیخ حر عاملی و سید هاشم بحرانی ـ نگاشته شده است.
مؤلّف، مجموعه روایات متناسب با مضمون هر آیه و نیز احادیثی که متضمّن تفسیر و توضیحی درباره یکی از آیات قرآن است، ذیل همان آیه نقل کرده و از هرگونه شرح و تفسیر و بیان و توضیحی دوری گزیده است. بدین ترتیب این کتاب، از قرآن و مجموعه ای از روایات تشکیل گشته است. از همین رو نور الثقلین نام گرفته است.
ابن جمعه کوشیده است تمام روایات مرتبط با موضوع را بدون هیچ گونه گزینش و حذفی بیان نماید.
قبل از ذکر هر روایت، شماره روایت، نام کتاب مرجع و سند کامل حدیث بیان شده است و احادیث مربوط به فضیلت هر سوره نیز در آغاز همان سوره آمده است.
عمده ترین ویژگی این مجموعه جمع بین آیات و روایات است که در فهم معارف قرآنی بسیار لازم است. تنوّع موضوعات طرح شده هماهنگ با مباحث متنوع قرآنی است.
تعداد احادیث این کتاب به ۱۳۵۷۶ می رسد.
لازم به ذکر است که نزدیک به ۳/۲ روایات موجود در نورالثقلین دقیقاً مانند روایاتتفسیر کنز الدقائق است. برخی معتقدند روایات مشابه این دو کتاب از روی هم، رونویسی شده است امّا کدامیک رونویسی کرده اند معلوم نیست.