تقوا و تعالیم خدا (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از جلوههای
تقواپیشگی بهرهمندی از تعلیمات ویژه الهی میباشد.
تقوا، زمینه ساز بهرهمندی از تعلیمات ویژه الهی میشود:
... واتقوا الله ویعلمکم الله...
از
خدا بپرهیزید! و خداوند به شما
تعلیم میدهد... .
در
تفسیر «یعلمکم الله» اقوالی وجود دارد: برخی گفتهاند: مقصود از آن تعلیم
شرایع دین و مسائل
حلال و
حرام است و برخی بر این قولند که تقوا سبب تعلیم الهی است.
جملههای: و اتقوا الله، و یعلمکم الله، گرچه به صورت جملههای مستقل
عطف بر یکدیگر آمده است ولی قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر نشانهای از پیوند میان آن دو است، و مفهوم آن این است که تقوا و
پرهیزکاری و خدا پرستی اثر عمیقی در آگاهی و روشن بینی و فزونی
علم و
دانش دارد، آری هنگامی که
قلب انسان به وسیله تقوا صیقل یابد، همچون آیینه حقایق را روشن میسازد، این معنی کاملا جنبه منطقی دارد زیرا صفات زشت و اعمال ناپاک حجابهایی بر
فکر انسان میاندازد و به او
اجازه نمیدهد چهره
حقیقت را آن چنان که هست ببیند، هنگامی که به وسیله تقوا حجابها کنار رفت، چهره
حق آشکار میشود. حقیقت سرایی است آراسته هوی و هوس گرد برخاسته، نبینی که جایی که برخاست گرد نبیند نظر گر چه
بینا است
مرد.
ولی پارهای از
صوفیان جاهل از این معنی سوء استفاده کرده و آن را دلیل بر ترک تحصیل علوم رسمی گرفتهاند. در حالی که چنین سخنی مخالف بسیاری از
آیات قرآن و
روایات مسلم اسلامی است. حق این است که قسمتی از علوم را از طریق تعلیم و
تعلم رسمی باید فرا گرفت و بخش دیگری از علوم الهی را از طریق صفای دل و شستشوی آن با آب
معرفت و تقوا فراهم ساخت، و این همان نوری است که خداوند در
دل هر کس که بخواهد و لایق ببیند میاندازد، العلم نور یقذفه الله فی قلب من یشاء.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «بهرهمندی از تعالیم خدا».