• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تقوا و حسابرسی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



طبق آیات قرآن همه اعمال انسان در روز قیامت مورد حسابرسی قرار می‌گیرد و کسی که به این مساله توجه داشته باشد به تقوای الهی نزدیکتر شده است.



توجه به حسابرسی خداوند، زمینه حصول تقوا در انسان می‌باشد.
«... ان الله سریع الحساب• یـایها الذین ءامنوا... واتقوا الله...؛ و از اهل کتاب، کسانی هستند که به خدا، و آنچه بر شما نازل شده، و آنچه بر خودشان نازل گردیده، ایمان دارند؛ در برابر (فرمان) خدا خاضعند؛ و آیات خدا را به بهای ناچیزی نمی‌فروشند. پاداش آنها، نزد پروردگارشان است. خداوند، سریع الحساب است. (تمام اعمال نیک آنها را به سرعت حساب می‌کند، و پاداش می‌دهد.)• ای کسانی که ایمان آورده‌اید! (در برابر مشکلات و هوسها،) استقامت کنید! و در برابر دشمنان (نیز)، پایدار باشید و از مرزهای خود، مراقبت کنید و از خدا بپرهیزید، شاید رستگار شوید!».(اینکه پس از جمله «ان الله سریع الحساب» مؤمنان را به تقوا فرمان داده، مفید ارتباط است.یعنی ابتدا جمله تعلیل برای هشدار و توجه انسان ذکر شده و سپس به تقوا امر شده است.)
«.. واتقوا الله ان الله سریع الحساب؛ از تو سؤال می‌کنند چه چیزهایی برای آنها حلال شده است؟ بگو: آنچه پاکیزه است، برای شما حلال گردیده؛ (و نیز صید) حیوانات شکاری و سگهای آموخته (و تربیت یافته) که از آنچه خداوند به شما تعلیم داده به آنها یاد داده‌اید، (بر شما حلال است؛) پس، از آنچه این حیوانات برای شما (صید می‌کنند و) نگاه می‌دارند، بخورید؛ و نام خدا را (به هنگام فرستادن حیوان برای شکار،) بر آن ببرید؛ و از (معصیت) خدا بپرهیزید که خداوند سریع الحساب است!».

۱.۱ - حسابرسی سریع

خداى تعالى به دنبال بیان حکم شکار در آخر آن فرموده : (و اتقواالله ان الله سریع الحساب) تا اشاره کرده باشد به اینکه در مساله شکار کردن باید از خدا ترسید، و بیهوده حیوانات وحشی را بى جان ننموده و در کشتن آنها اسراف نورزید و صرفا به منظور تفریح و سرگرمى و یا خودنمائى و زورمندى شکار نکرد، و باید دانست که خداى تعالى در حسابگرى سریع است، و کیفر ظلم و تعدى را قبل از آخرت در همین دنیا میدهد، و این ظلمها و تجاوزها و دام اندازیها و بى خبر کشتن حیوانات بى زبان همانطور که بسیار به چشم خود دیده ایم جز سوء عاقبت و نکبت ثمرهاى ندارد.
«یـایها الذین ءامنوا اتقوا الله ولتنظر نفس ما قدمت لغد واتقوا الله ان الله خبیر بما تعملون؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید از (مخالفت) خدا بپرهیزید؛ و هر کس باید بنگرد تا برای فردایش چه چیز از پیش فرستاده؛ و از خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام می‌دهید آگاه است!».

۱.۲ - به فکر قیامت بودن

در آیه بعد روى سخن را به مؤمنان کرده، به عنوان یک نتیجه گیرى از ماجراى شوم و دردناک (بنى نضیر) و منافقان و شیطان، میفرماید: (اى کسانى که ایمان آورده اید از مخالفت خدا بپرهیزید، و هر انسانى باید بنگرد تا چه چیز را براى فرداى قیامت از پیش فرستاده است)؟ (یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد). سپس بار دیگر براى تاءکید مى افزاید: (از خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام مى دهید آگاه است (و اتقوا الله ان الله خبیر بما تعملون).
آرى تقوى و ترس از خداوند سبب مى شود که انسان براى فرداى قیامت بیندیشد، و اعمال خود را پاک و پاکیزه و خالص کند. تکرار امر به تقوى، چنانکه گفتیم، براى تاءکید است، چرا که انگیزه تمام اعمال صالح و پرهیز از گناه همین تقوى و خدا ترسى است.


۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۹.    
۲. آل عمران/سوره۳، آیه۲۰۰.    
۳. مائده/سوره۵، آیه۴.    
۴. طباطبایی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۵، ص۳۲۵.    
۵. حشر/سوره۵۹، آیه۱۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۲۸-۵۲۹.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا و حسابرسی»    



جعبه ابزار