تقوا و سخن عادلانه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وقتی انسانی سخنی عادلانه میزند این عادلانه سخن گفتن او زمینه ساز
تقوا میباشد.
سخن عادلانه، زمینه ساز نیل به
تقوا میشود.
«یـایها الذین ءامنوا کونوا قوامین لله شهداء بالقسط ولا یجرمنکم شنـان قوم علی الا تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوی واتقوا الله ان الله خبیر بما تعملون؛
ای کسانی که
ایمان آوردهاید! همواره برای
خدا قیام کنید، و از روی
عدالت، گواهی دهید! دشمنی با جمعیّتی، شما را به
گناه و ترک عدالت نکشاند! عدالت کنید، که به پرهیزگاری نزدیکتر است! و از (
معصیت) خدا بپرهیزید، که از آنچه انجام میدهید، با خبر است!».
(یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین لله شهداء بالقسط).در این جا به یکى از عوامل انحراف از عدالت اشاره نموده، به
مسلمانان چنین هشدار مى دهد که: نباید کینه ها و عداوتهاى قومى و تصفیه حسابهاى شخصى مانع از اجراى عدالت و موجب
تجاوز به حقوق دیگران گردد، زیرا عدالت از همه اینها بالاتر است .
(و لا یجرمنکم شنان قوم على الا تعدلوا). بار دیگر بخاطر اهمیت موضوع روى مساله عدالت تکیه کرده، مىفرماید: عدالت پیشه کنید که بپرهیزگارى نزدیکتر است .(اعدلوا هو اقرب للتقوى).و از آنجا که عدالت مهمترین رکن تقوا و پرهیزگارى است، براى سومین بار بعنوان تاکید اضافه مى کند از خدا بپرهیزید زیرا خداوند از تمام اعمال شما آگاه است.
«ولا تقربوا مال الیتیم الا بالتی هی احسن حتی یبلغ اشده واوفوا الکیل والمیزان بالقسط لا نکلف نفسـا الا وسعها واذا قلتم فاعدلوا ولو کان ذاقربی وبعهد الله اوفوا ذلکم وصــکم به لعلکم تذکرون• وان هـذا صرطی مستقیمـا فاتبعوه ولا تتبعوا السبل فتفرق بکم عن سبیله ذلکم وصــکم به لعلکم تتقون؛
و به مال
یتیم، جز به بهترین صورت (و برای
اصلاح)، نزدیک نشوید، تا به حد رشد خود برسد! و حق پیمانه و
وزن را بعدالت ادا کنید! -هیچ کس را، جز بمقدار تواناییش، تکلیف نمیکنیم- و هنگامی که سخنی میگویید، عدالت را رعایت نمایید، حتی اگر در مورد نزدیکان (شما) بوده باشد و به
پیمان خدا وفا کنید، این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش میکند، تا متذکّر شوید!• این راه مستقیم من است، از آن پیروی کنید! و از راههای پراکنده (و انحرافی) پیروی نکنید، که شما را از طریق
حق، دور میسازد! این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش میکند، شاید پرهیزگاری پیشه کنید!».
ذکر عدالت نیز دلالت بر این دارد، چون معلوم مى شود قول مزبور مانند
شهادت و
قضاوت و امثال آن دو قسم است یکى
ظلم و دیگرى عدل. بنابراین، معناى
آیه این مى شود که : ( باید مراقب گفتارهاى خود باشید، و
زبان خود را از حرفهایى که براى دیگران نفع و یا
ضرر دارد حفظ کنید، و
عاطفه قرابت و هر عاطفه دیگرى شما را به جانبدارى بیجا از احدى وادار نکند. و به
تحریف گفته هاى دیگران و تجاوز از حق و شهادت بناحق یا قضاوت ناروا وادار نسازد، و خلاصه بناحق جانب آن کس را که دوستش مى دارید رعایت ننموده و حق آن کسى را که دوستش نمیدارید، باطل مسازید.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقوا و سخن عادلانه»