تقواپیشگان بنی اسرائیل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حضرت موسی علیه السلام، برای قوم‌اش عاقبت
تقوا و
پرهیزکاری را بشارت و آگاهی می‌داد و آنان را به
صبر و
استقامت در برابر فرعونیان دعوت می‌کرد.
حضرت موسی علیه السلام، به فرجام نیک تقواپیشگان
بنی اسرائیل بشارت می‌داد.
قال موسی لقومه استعینوا بالله واصبروا ان الارض لله یورثها من یشآء من عباده والعـقبة للمتقین. «موسی به
قوم خود گفت: «از
خدا یاری جویید، و
استقامت پیشه کنید، که
زمین از آن خداست، و آن را به هر کس از بندگانش که بخواهد، واگذار می کند و سرانجام (نیک) برای پرهیزکاران است!»
قال موسی لقومه استعینوا بالله و اصبروا... "موسی علیه‌السّلام در این جمله بنی اسرائیل را بر
قیام و شورش علیه
فرعون بر می انگیزد و آنان را به استمداد و استعانت از خدای تعالی در رسیدن به هدف که همان رهایی از
اسارت و
بندگی فرعون است توصیه می نماید، و آنان را به
صبر در برابر شدایدی که فرعون خط نشان آن را می کشد سفارش می کند. آری، صبر در برابر شداید راهنمای به سوی
خیر و پیشتاز فرج و نجات است. موسی علیه‌السّلام در آخر کلام خود با جمله" ان الارض لله یورثها من یشاء" گفتار خود را تعلیل می کند.
و حاصل این تعلیل این است که: اگر من این نوید را می دهم برای این است که فرعون
مالک زمین نیست تا آن را به هر کس بخواهد بدهد و از هر کس بخواهد بگیرد، بلکه زمین ملک خدای سبحان است، او است که به هر کس بخواهد ملک و
سلطنت در زمین را می دهد، و
سنت او هم بر این جریان دارد که حسن عاقبت را به کسانی از
بندگان خود اختصاص دهد که از او بترسند، و از او حساب ببرند، بنا بر این شما‌ای بنی اسرائیل! اگر تقوا پیشه کنید، یعنی از خدای تعالی استعانت جسته و در راه او در شداید صبر کنید
خداوند این سرزمین را که امروز در دست فرعونیان است به دست شما خواهد سپرد.
موسی علیه‌السّلام به منظور فهماندن همین معنا دنباله کلام خود" ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده" اضافه کرد که: " و العاقبة للمتقین"، و اگر بطور مطلق فرمود: " عاقبت از آن
پرهیزکاران است" برای این بود که
سنت الهی بر این جریان دارد. آری، خدای تعالی نظام عالم را طوری قرار داده که هر نوعی از انواع موجودات به منتهای سیری که خداوند برایش معلوم کرده برسد، و سعادت مقدر خود را نائل گردد، حال
انسان هم که یکی از انواع موجودات است حال همانها است، او نیز اگر در راهی قدم بگذارد که خداوند و
فطرت برایش ترسیم کرده و از
انحراف از راه خدا یعنی از
کفر به خدا و به آیات خدا و
فساد انگیختن در زمین بپرهیزد خداوند به سوی عاقبت نیک هدایتش نموده و به زندگی پاک زنده اش داشته و به سوی هر خیری که بخواهد ارشادش می کند.
آیه در حقیقت، نقشه و برنامه‌ای است که موسی ع به بنی اسرائیل برای مقابله با تهدیدهای فرعون، پیشنهاد می کند، و شرائط پیروزی به
دشمن را در آن تشریح می نماید، و به آنها گوشزد می کند که اگر سه برنامه را عملی کنند، قطعا به دشمن پیروز خواهند شد" نخست اینکه تکیه گاهشان تنها خدا باشد و از او یاری بطلبند" (قال موسی لقومه استعینوا بالله) دیگر اینکه به آنها می گوید: " استقامت و پایداری پیشه کنید" و از تهدیدها و حملات دشمن نهراسید و از میدان بیرون نروید (و اصبروا) و برای تاکید مطلب و ذکر دلیل، به آنها گوشزد می کند که" سراسر زمین از آن خدا است و مالک و فرمانروای مطلق او است، و به هر کس از بندگانش بخواهد آن را منتقل می سازد" (ان الارض لله یورثها من یشاء من عباده) و آخرین شرط این است که
تقوا را پیشه کنید، زیرا" عاقبت پیروزمندانه از آن
پرهیزکاران است" (و العاقبة للمتقین).
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تقواپیشگان بنی اسرائیل ».
