• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تملک

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مالک شدن را تَمَلُّک گویند و در بابهای مربوط به عقود و ایقاعات و نیز بابهایی نظیر جهاد، احیاء موات و حدود از آن سخن رفته است.




تملّک به معنای فراهم کردن اسباب آن همچون قبول در عقود، حیازت، و احیاء موات، امری مباح است، لیکن گاهی ـ به سبب عارضه‏ای ـ حکم دیگری پیدا می‏کند، مانند کراهت تملّک از راه قرض گرفتن بدون ضرورتیا وجوب تملّک آب وضو با خریدن در صورت توقف تحصیل آب بر آن.
[۲] توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۳۹۳، م۶۶۵.




وجود سبب تملّك و تملّك كننده دو رکن اساسى حصول تملّك است.

۲.۱ - سبب تملّك


سبب تملّك يا اختیاری است يا قهری.
اسباب اختيارى عبارتند از:
۱. قبول در عقود تمليكى همچون بیع، هبه، صدقه، صلح، اجاره و جز آنها.
۲. حیازت.
۳. احیاء موات.
۴. غنیمت.
۵. التقاط.
۶. اخذ به شفعه.
۷. مقاصّه.
اسباب قهرى تملّك عبارتند از:
مرگ كه سبب انتقال قهرى مال میّت به ورثه او مى‏گردد. و ارتداد كه اموال مرتد با شرايطى به طور قهرى به ورثه او منتقل مى‏شود.

۲.۲ - تملّك كننده


در تملّك كننده اهليّت شرط است. انسان حتى جنینِ در رحم مادر، صلاحيت تملّك دارد؛ از اين‏رو، جنين ارث مى‏برد به شرط آنكه زنده به دنیا آيد.


 
۱. منهاج الصالحین (خوئی)، ج۲، ص۱۶۹.    
۲. توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۳۹۳، م۶۶۵.




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۶۳۵.    



جعبه ابزار