• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تنزیه انبیا (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



پیامبران و انبیا الهی از هر گونه شرک و خیانتکاری مبرا بودند.



پیامبران، از هرگونه خیانتکاری منزه بودند،همانطور که در آیه قرآن هم می خوانیم:
وما کان لنبی ان یغل ومن یغلل یات بما غل یوم القیـمة...(گمان کردید ممکن است پیامبر به شما خیانت کند؟! در حالی که) ممکن نیست هیچ پیامبری خیانت کند! و هر کس خیانت کند، روز رستاخیز ، آنچه را در آن خیانت کرده، با خود (به صحنه محشر ) می‌آورد؛ سپس به هر کس، آنچه را فراهم کرده (و انجام داده است)، بطور کامل داده می‌شود؛ و (به همین دلیل) به آنها ستم نخواهد شد (چرا که محصول اعمال خود را خواهند دید). .با توجه به این که آیه فوق به دنبال آیات (( احد )) نازل شده و با توجه بروایتى که جمعى از مفسران صدر اول ، نقل کرده اند، این آیه به عذرتراشیهاى بى اساس بعضى از جنگجویان ((احد)) پاسخ مى گوید، توضیح اینکه : هنگامى که بعضى از تیراندازان احد مى خواستند سنگر حساس خود را براى جمع آورى غنیمت تخلیه کنند، امیر آنان ، دستور داد، از جاى خود حرکت نکنید، رسول خدا شما را از غنیمت محروم نخواهد کرد. ولى آن دنیاپرستان براى پنهان ساختن چهره واقعى خود، گفتند: ما مى ترسیم پیغمبر در تقسیم غنائم ما را از نظر دور دارد، و لذا باید براى خود دست و پا کنیم ، این را گفتند و سنگرها را تخلیه کرده و به جمع آورى غنائم پرداختند، و آن حوادث دردناک پیش آمد.
قرآن در پاسخ مى گوید: آیا شما چنین پنداشتید که پیغمبر صلى اللّه علیه و آله به شما خیانت خواهد کرد ((در حالى که هیچ پیغمبرى ممکن نیست ، خیانت کند))


مبرا بودن انبیا، از هرگونه شرک یکی دیگر از صفات آنها بوده که قرآن به این موضوع اشاره کرده است.
واسمـعیل والیسع ویونس ولوطـا وکلا فضلنا علی العــلمین• ذلک هدی الله یهدی به من یشاء من عباده ولو اشرکوا لحبط عنهم ما کانوا یعملون.و اسماعیل و الیسع و یونس و لوط را؛ و همه را بر جهانیان برتری دادیم. •این، هدایت خداست؛ که هر کس از بندگان خود را بخواهد با آن راهنمایی می‌کند! و اگر آنها مشرک شوند، اعمال (نیکی) که انجام داده‌اند، نابود می‌گردد (و نتیجه‌ای از آن نمی‌گیرند).
واتبعت ملة ءاباءی ابرهیم واسحـق ویعقوب ما کان لنا ان نشرک بالله من شیء...من از آیین پدرانم ابراهیم و اسحاق و یعقوب پیروی کردم! برای ما شایسته نبود چیزی را همتای خدا قرار دهیم؛ این از فضل خدا بر ما و بر مردم است؛ ولی بیشتر مردم شکرگزاری نمی‌کنند!
قل افغیر الله تامرونی اعبد ایها الجـهلون• ولقد اوحی الیک والی الذین من قبلک لـئن اشرکت لیحبطن عملک ولتکونن من الخـسرین.بگو: «آیا به من دستور می‌دهید که غیر خدا را بپرستم ای جاهلان؟!» •به تو و همه پیامبران پیشین وحی شده که اگر مشرک شوی، تمام اعمالت تباه می‌شود و از زیانکاران خواهی بود!


انبیا، از دعوت مردم به پرستش خود مبرا و منزه بودند و هیچگاه مردم را دعوت نمیکردند به اینکه خودشان را بپرستند.
ما کان لبشر ان یؤتیه الله الکتـب والحکم والنبوة ثم یقول للناس کونوا عبادا لی من دون الله..برای هیچ بشری سزاوار نیست که خداوند، کتاب آسمانی و حکم و نبوّت به او دهد سپس او به مردم بگوید: «غیر از خدا، مرا پرستش کنید!» بلکه (سزاوار مقام او، این است که بگوید:) مردمی الهی باشید، آن‌گونه که کتاب خدا را می‌آموختید و درس می‌خواندید! (و غیر از خدا را پرستش نکنید!)..قرار گرفتن این آیات به دنبال آیات مربوط به داستان عیسى (علیه السلام ) این معنا را مى رساند که گوئى این آیات فصل دوم از احتجاج و استدلال بر پاکى ساحت مسیح از عقائد خرافى است که اهل کتاب یعنى نصارا نسبت به او دارند و کانه خواسته است بفرماید: عیسى آنطور که شما پنداشته اید نیست ، او نه رب است و نه خودش ربوبیت براى خود قائل شده است.


پیامبران از هر گونه استبداد و خودکامگی مبرا و پاک بودند و هرگز این کار را نکردند.
ما کان لبشر ان یؤتیه الله الکتـب والحکم والنبوة ثم یقول للناس کونوا عبادا لی من دون الله ولـکن کونوا ربـنیین بما کنتم تعلمون الکتـب وبما کنتم تدرسون.برای هیچ بشری سزاوار نیست که خداوند، کتاب آسمانی و حکم و نبوّت به او دهد سپس او به مردم بگوید: «غیر از خدا، مرا پرستش کنید!» بلکه (سزاوار مقام او، این است که بگوید:) مردمی الهی باشید، آن‌گونه که کتاب خدا را می‌آموختید و درس می‌خواندید! (و غیر از خدا را پرستش نکنید!) .

۴.۱ - شأن نزول آیه

نخست این که کسى نزد پیامبر اسلام (صلى الله علیه و آله و سلم ) آمد و اظهار داشت ما به تو همانند دیگران سلام مى کنیم در حالى که به نظر ما چنین احترامى کافى نیست تقاضا داریم به ما اجازه دهى امتیازى برایت قائل شویم و تو را سجده کنیم ! پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمود: سجده براى غیر خدا جایز نیست ، پیامبر خود را تنها به عنوان یک بشر احترام کنید ولى حق او را بشناسید و از او پیروى نمائید!


۱. آل عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    
۲. تفسیر نمونه،مکارم شیرازی، ج۳، ص۱۷۵.    
۳. انعام/سوره۶، آیه۸۶.    
۴. انعام/سوره۶، آیه۸۸.    
۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۳۸.    
۶. زمر/سوره۳۹، آیه۶۴.    
۷. زمر/سوره۳۹، آیه۶۵.    
۸. آل عمران/سوره۳، آیه۷۹.    
۹. ترجمه تفسیر المیزان،علامه طباطبائی، ج۳، ص۴۳۲.    
۱۰. آل عمران/سوره۳، آیه۷۹.    
۱۱. تفسیر نمونه،مکارم شیرازی، ج۲، ص۶۳۱.    



فرهنگ قرآن،مرکز فرهنگ و معارف قرآن،برگرفته از مقاله «تنزیه انبیا»    



جعبه ابزار