• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تکبر قلبی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



جدال کنندگان در آیات الهی، گرفتار کبر قلبی بودند.



ان الذین یجـدلون فی ءایـت الله بغیر سلطـن‌اتـهم ان فی صدورهم الا کبر ما هم ببــلغیه فاستعذ بالله انه هو السمیع البصیر.((کسانی که در آیات خداوند بدون دلیلی که برای آنها آمده باشد ستیزه جویی می‌کنند، در سینه هایشان فقط تکبر (و غرور) است، و هرگز به خواسته خود نخواهند رسید، پس به خدا پناه بر که او شنوا و بیناست!))" صدور" (سینه‌ها) در اینجا اشاره به قلبها است و منظور از قلب روح و جان و فکر است که در آیات قرآن کرارا به این معنی آمده است. بعضی از مفسران" کبر" را در آیه فوق به معنی"حسد" تفسیر کرده‌اند، و عامل مجادله آنها را حسادتشان نسبت به پیامبر ص و مقام معنوی و ظاهری او می‌دانند، در حالی که کبر در لغت به این معنی نیست، ولی ممکن است ملازم آن باشد، چرا که افراد متکبر و خود محور معمولا حسود نیز هستند، همه مواهب را برای خود می‌خواهند و از اینکه دیگران از آن بهره گیرند ناراحت می‌شوند.


سومین درجه از تکبر؛ تکبر قلبی است. این درجه از تکبر به این صورت است که: انسان در دل، خود را بالاتر از دیگران بداند، اما در کردار و گفتار مطلقا اظهار ننماید و نهایت سعی را در تواضع و فروتنی به کار بندد. چنین شخصی شاخ و برگ درخت کبر را قطع کرده است، اما ریشه آن در دل او هست. پس اگر به این جهت بر خود غضبناک باشد و در صدد قلع و قمع ریشه آن نیز بوده باشد و در این کار سعی فراوان کند، به آسانی می‌تواند از آن خلاص گردد و اگر احیانا بی اختیار میل به برتری کند ولی در مقام مجاهده با نفس خود باشد، گناهی بر او نیست و خداوند توفیق نجات به او کرامت می‌فرماید.
[۳] نراقی، ملا احمد، معراج السعاده، ص۲۰۲ – ۲۰۸.
[۴] دستغیب شیرازی، سید عبدالحسین، گناهان کبیره، ص۱۱۴.



۱. غافر/سوره۴۰، آیه۵۶.    
۲. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۰، ص۱۳۸.    
۳. نراقی، ملا احمد، معراج السعاده، ص۲۰۲ – ۲۰۸.
۴. دستغیب شیرازی، سید عبدالحسین، گناهان کبیره، ص۱۱۴.



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تکبر قلبی».    



جعبه ابزار