جبل بن ابی قشیر خام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَبَل
[۱] (حَمَل)
[۲] بن ابى قُشَيْر از بزرگان و احبار يهود بنى قُرَيْظَه در مدينه بود.
[۳] پس از هجرت رسول خدا صلى الله عليه و آله به مدينه و مسلمان شدن گروه پرشمارى از مردم اوس و خزرج، شمار مسلمانان افزون و پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله قدرتمند شد. بزرگان و احبار يهود و بنابر نظر ابن اسحاق از جمله آنان جبل بن ابى قشير از آن رو كه چشم ديدن عزت و قدرت اسلام و پيروان آن را نداشتند، از روى حسد و كينه توزى به دشمنى و رويارويى با آن حضرت برخاستند و حتى درصدد كشتن آن گرامى برآمدند. از جمله اقدام هاى آنان تلاش براى آشفته كردن ذهن و فكر مسلمانان و نشان دادن تعارض، تناقض و نقص در تعليمات رسول خدا صلى الله عليه و آله و آيات قرآن كريم بود. بدين منظور بزرگان و احبار يهود مكرر و دسته جمعى يا در گروه هاى دو و سه نفره نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمده، به گمان خود از آن حضرت مسائل سختى مى پرسيدند.
[۴] به نقل ابن عباس روزى جبل بن ابى قشير و شموئل بن زيد از احبار بنى قريظه نزد آن گرامى آمده، گفتند: اى محمد! ما مى دانيم قيامت چه زمانى برپا مى شود. اگر تو رسول خدايى بگو زمان برپايى آن چه وقتى است؟ در پاسخ پرسش آنان خداوند متعالى آيه ۱۸۷ اعراف(اعراف:۱۸۷)را فرو فرستاد
[۵] :«يَسـٔلونَكَ عَنِ السّاعَةِ اَيّانَ مُرسـها قُل اِنَّما عِلمُها عِندَ رَبّى لا يُجَلّيها لِوَقتِها اِلاّ هُوَ ثَقُلَت فِى السَّمـوتِ والاَرضِ لا تَأتيكُم اِلاّ بَغتَةً يَسـٔلونَكَ كَاَنَّكَ حَفِىٌّ عَنها قُل اِنّما عِلمُها عِندَ اللّهِ ولـكِنَّ اَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمون» و اعلام كرد كه زمان برپايى قيامت را تنها خدا مى داند.
از سوى ديگر به نقل قتاده، اين آيه در پاسخ پرسش قريش از پيامبر، درباره زمان قيامت نازل شد
[۶] كه با مكى بودن سوره اعراف سازگارتر است.
منابع
اسباب النزول، الواحدى (م. ۴۶۸ ق.)، قاهرة، الحلبى و شركاه، ۱۳۸۸ ق؛ امتاع الاسماع، المقريزى (م. ۸۴۵ ق.)، به كوشش محمد عبدالحميد، بيروت، دارالكتب العلمية، ۱۴۲۰ ق؛ البداية والنهايه، ابن كثير (م. ۷۷۴ ق.)، به كوشش على شيرى، بيروت، دار احياء التراث العربى، ۱۴۰۸ ق؛ جامع البيان، الطبرى (م. ۳۱۰ ق.)، به كوشش صدقى جميل، بيروت، دارالفكر، ۱۴۱۵ ق؛ الروض الانف، السهيلى (م. ۵۸۱ ق.)، به كوشش عبدالرحمن، بيروت، دار احياء التراث العربى، ۱۴۱۲ ق؛ السيرة النبويه، ابن كثير (م. ۷۷۴ ق.)، به كوشش مصطفى عبدالواحد، بيروت، دارالمعرفة، ۱۳۹۶ ق؛ السيرة النبويه، ابن هشام (م. ۸ ـ ۲۱۳ ق.)، به كوشش مصطفى السقاء و ديگران، بيروت، المكتبة العلميه؛ مجمع البيان، الطبرسى (م. ۵۴۸ ق.)، بيروت، دارالمعرفة، ۱۴۰۶ ق.
محمد اللّه اكبرى
[۷] السيرة النبويه، ابن هشام، ج۲، ص۵۱۳ - ۵۱۵؛ الروض الانف، ج۴، ص۳۷۵؛ السيرة النبويه، ابن كثير، ج۲، ص۳۴۳.
[۸] جامع البيان، ۹، ص ۱۸۳.
[۹] السيرة النبويه، ابن هشام، ج۲، ص ۵۱۳ - ۵۱۵؛ البداية والنهايه، ج۳، ص۲۹۰؛ امتاع الاسماع، ج۱۴، ص۳۶۷ - ۳۷۰.
[۱۰] السيرة النبويه، ابن هشام، ج۲، ص ۵۱۳ - ۵۱۵؛ السيرة النبويه، ابن كثير، ج۲، ص۳۴۴.
[۱۱] جامع البيان، ج ۹، ص ۱۸۳؛ مجمع البيان، ج۳، ص۷۷۷؛ اسباب النزول، ص۱۵۳.
[۱۲] جامع البيان، ج ۹، ص ۱۸۳؛ مجمع البيان، ج۳، ص۷۷۷؛ اسباب النزول، ص۱۵۳.
