جهاد و بصیرت دینی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از دیگر آثار مشارکت در جهاد و پیکار با مشرکان
بصیرت در دین است.
شرکت در عرصه جهاد، باعث بصیرت در دین میشود.
ولو انا کتبنا علیهم ان اقتلوا انفسکم... ولو انهم فعلوا ما یوعظون به لکان خیرا لهم واشد تثبیتـا.
«اشد تثبیتا»، کنایه از بصیرت در دین است
و آیه نیز بیانگر
جهاد و
اطاعت از فرمان به آن است.
اگر (همانند بعضی از امتهای پیشین،) به آنان دستور میدادیم: «یکدیگر را به قتل برسانید»، و یا: «از
وطن و خانه خود، بیرون روید»، تنها عده کمی از آنها عمل میکردند! و اگر اندرزهایی را که به آنان داده میشد انجام میدادند، برای آنها بهتر بود و موجب تقویت
ایمان آنها میشد.
به گفته بعضی از مفسران، مسئله" تن در دادن به کشته شدن" و" خارج شدن از
وطن"، از جهاتی شبیه به یکدیگرند، زیرا بدن وطن روح آدمی است، همانطور که وطن همانند
جسم انسان است، هم ترک وطن جسم، کار مشکلی است و هم چشم پوشی از وطنی که
زادگاه و جایگاه انسان است.
سپس میفرماید: " اگر آنها اندرزهای خدا و پیامبر ص را بپذیرند هم به سودشان است، و هم باعث تقویت
ایمان آنها است"، (و لو انهم فعلوا ما یوعظون به لکان خیرا لهم و اشد تثبیتا).
جالب توجه اینکه در این آیه، از فرمانها و احکام الهی تعبیر به
موعظه و
اندرز شده است، اشاره به اینکه احکام مزبور چیزی نیست که به سود فرمان- دهنده (خداوند) بوده باشد، بلکه در حقیقت اندرزهایی است که به سود خود شما است، و لذا بلا فاصله میفرماید
اطاعت اینها هم به سود شما است و هم موجب
تقویت ایمان شما میگردد.
به این نکته نیز باید توجه داشت که آخر آیه میگوید: " هر قدر انسان در مسیر
اطاعت فرمان خدا گام بردارد ثبات و
استقامت او بیشتر میشود" در واقع اطاعت فرمان یک نوع ورزش روحی برای انسان است که ادامه و
تکرار آن همانند ورزشهای جسمانی روز بروز قوت و
قدرت و
ثبات و استحکام بیشتری میآفریند، و تدریجا انسان به جایی میرسد که هیچ قدرتی نمیتواند بر نیروی ایمان او غلبه کند و او را بفریبد.
لفظ تثبیت،
کنایه از بصیرت، قرار داده شده است زیرا کسی که در کار دینش
بصیرت داشته باشد، در دینش ثابت قدم تر و در اعتقادش قویتر و همیشگی تر از آنانی است که در باره دین بصیرتی نداشته باشند. بقولی معنایش این است که: اگر آنها
موعظه خدا و رسولش را در امور دین و دنیا قبول کنند. ثبات آنها به حق بیشتر و از گمراهی و
اشتباه دورتر خواهند بود. چنان که خداوند میفرماید:
«و الذین اهتدوا زادهم هدی» (
سوره محمد ۱۷ یعنی آنان که هدایت پذیر باشند، خداوند بر هدایتشان میافزاید) برخی هم گفتهاند: معنای آن این است که: نفع آنها از حق بیشتر است زیرا دوام دارد و هیچگاه
باطل نمیشود و سرانجام به پاداش
آخرت ، اتصال پیدا میکند، در حالی که نفعی که آنها از باطل میگیرند، دوام ندارد و سرانجام بکیفر آخرت، متصل میشود.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «جهاد و بصیرت دینی (قرآن)»