حاطب بن ابی‌بلتعه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

حاطب بن ابی بلتعه لخمی از بدریان و سفیر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلم) بود. و از صحابه رسول خدا بود که مسلمان شد و به مدینه مهاجرت کرد.

---

حاطب بن ابی بلتعه لخمی از بدریان و سفیر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم برای فراخواندن مقوقس، حاکم اسکندریه به اسلام بود. برخی از مفسران، آیات نخست سوره ممتحنه، ۲۳ توبه، ۲۸ آل عمران و ۲۲ مجادله را درباره جاسوسی حاطب، برای مشرکان مکه دانسته‌اند.

---

حاطب بن ابی بلتعه از صحابه رسول خداست که مسلمان شد و به مدینه مهاجرت کرد. خانواده او در مکه باقی مانده بودند. قریش از او خواستند که به وی نامه‌ای بنویسید و بپرسد که آیا محمد می‌خواهد به مکه حمله کند یا نه: همسرش نامه را نوشت و برای او فرستاد.
وی نیز در حالی که اجازة چنین کاری را نداشت و افشای اسرار مسلمانان محسوب می‌شد نوشت که آری، محمد می‌خواهد چنین کند. (این واقعه نزدیک به واقعه فتح مکه رخ داد) سپس آنرا به زنی به نام صفیه داد تا به مکه برساند.
در این هنگام جبرئیل نازل شد و پیامبر را آگاه فرمود. پیامبر نیز امیرمومنان و چند تن دیگر را فرستاد تا این زن را یافته و نامه اش را بازستانند. آنها صفیه را یافتند و نامه را گرفتند و حاطب را هم نزد رسول خدا آوردند.
حاطب گفت: به خدا قسم خیانت نکردم و نفاق نورزیدم. من از قریش نیستم و خانواده‌ام در آنجا غریبند. خواستم وقتی مردم، قریش از آنها حمایت کنند و به آنها آزار نرسانند، و گرنه من هیچ قصد بدی از این کار نداشتم. پیامبر عذرش را پذیرفت و او را بخشید.
آیه اول سوره ممتحنه نیز در شان همین واقعه نازل گردید که خداوند در آن مؤمنان را از دوستی با دشمنان خدا نهی می‌کند.
حاطب سفیر پیامبر به سوی مقوقس پادشاه مصر نیز بوده است. مقوقس از او پرسید که آیا او پیامبر است؟
وی پاسخ داد: آری
مقوقس پرسید: چرا قومش او را از سرزمینش بیرون راندند؟
حاطب گفت: تو ایمان به عیسی داری، در حالی که قومش خواستند که او را بکشند. اما خدا نخواست.
مقوقس از این پاسخ خوشش آمد و گفت: حکیمی از نزد حکیمی آمده است.
سپس هدایایی را همراه ماریه (همسر آینده پیامبر) برای ایشان فرستاد.
حاطب بن ابی بلتعه در خلافت عثمان، در سال ۳۰ هجری در سن ۶۵ سالگی از دنیا رفت.

---