حالات امام کاظم در نماز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حالات
امام کاظم (علیهالسّلام) در
نماز، به حالاتی از جمله لرزش بدن از
خوف خدا، و سیمای زرد، حاکی از کثرت
عبادت و
اطاعت میباشد.
کمال الدّین محمّد بن طلحه شافعی در
حق او فرموده: اوست امام کبیر القدر عظیم الشّان، کثیر التهجّد، مجد در
اجتهاد، و
مشهور به
عبادات، مواظب بر
طاعات، مشهور به
کرامات،
شب را به
روز میآورد به
سجده و
قیام، و روز را به آخر میرسانید به
تصدّق و
صیام، و به سبب بسیاری حلمش و گذشتن از
جرم تقصیرکنندگان در حقّش
کاظم خوانده شد،
جزا میداد کسی را که بدی کرده بود به او با
احسان به او و کسی را که جنایتی بر او وارد آورده به
عفو از او، و به جهت کثرت عبادتش نامیده شد به عبد صالح، و معروف شده در
عراق به «باب الحوائج الی الله» زیرا، که هر که متوسّل به آن جناب شده به
حاجت خود رسیده.
حضرت
امام موسی بن جعفر (علیهالسّلام) عابدترین اهل زمان خود و اَفقه از همه و سخیتر و گرامیتر بود، روایت شده که شبها برای نوافل شب برمیخاست، و پیوسته
نماز میگذاشت، تا
نماز صبح و چون فرض صبح را ادا میکرد، تعقیب میخواند تا
طلوع آفتاب، پس برای
خدا سجده میکرد و پیوسته در سجود و تحمید بود و سر بر نمیداشت تا نزدیکی زوال و این
دعا را بسیار میگفت: «اللّهم انّی اسئلک الرّاحة عند الموت و العفو عند الحساب» و مکررّ میکرد این را.
خطیب بغدادی که از اعاظم
اهل سنّت و موثّقین از مورّخین و قدمای ایشانست، گفته که: موسی بن جعفر (علیهالسّلام) را عبد الصالح میگفتند، از شدّت
عبادت و کوشش و اجتهادش، و گفته: روایت شده است که آن حضرت داخل مسجد پیغمبر (صلّیاللهعلیهوآله) شد و به سجده رفت. در اوّل شب، شنیدندکه پیوسته میگوید: «عظم الذّنب من عبدک فلیحسن العفو من عندک»، یعنی:
گناه بنده تو بزرگ است، پس بخشش از جانب تو نیکو است. و این را مکرّر گفت تا داخل صبح شد.
و در خبری که از
مامون نقل شده در ورود حضرت موسی بن جعفر (علیهالسّلام) بر
هارون الرّشید، مامون گفته: «اذ دخل شیخ مسخد قد نهکته (خ ل) العبادة، کانّه شن بال قد کلم السّجود وجهه و انفه»، یعنی: وارد شد بر پدرم پیرمردی که صورتش از بیداری شب و
عبادت زرد ورمدار شده بود، و عبادت او را رنجور و لاغر کرده بود به حدّی که مانند مشک پوسیده شده بود، و کثرت سجده صورت و
بینی او را مجروح کرده بود، و در صلوات بر آن حضرت در وصف آن جناب گفته شده: «حلیف السّجدة الطّویلة و الدّموع الغزیرة.»
روایت شده که هارون الرشید فرستاد به نزد حضرت موسی بن جعفر (علیهالسّلام) در وقتی که در
حبس بود، کنیزی عاقله و صاحب جمال را که آن جناب را خدمت کند در
زندان، و ظاهراً نظرش در این کار آن بود که شاید حضرت به سوی او میل نماید، و قدر او در نظر مردم کم شود، یا آن که برای تضییع آن جناب بهانه بدست آورد، و خادمی فرستاد
تفحّص از حال او نماید، خادم دید که
کنیز را که پیوسته برای خدا در سجده است، و سر بر نمیدارد، و میگوید: «قدّوس قدّوس، سبحانک سبحانک»، پس بردند او را به نزد هارون، دیدند از
خوف خدا میلرزد، و
چشم به
آسمان دوخته، و مشغول گشت به نماز، از او پرسیدند، این چه حالتی است که پیدا کردهای گفت: عبد صالح را دیدم که چنین بود، و پیوسته آن کنیز به همین حال بود تا وفات کرد، و
ابن شهر آشوب این
روایت را مفصّل نقل کرده، و
علّامه مجلسی (رحمةاللهعلیه) آن را در
جلاء العیون نوشته.
سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «حالات امام کاظم در نماز»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۰۷.