حرص (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِرْص (به کسر حاء و سکون راء)، یکی از
واژگان قرآن کریم به معنای علاقه شدید است. حرص به دنیا از صفات مذموم و سبب هلاکت است که روایات زیادی در این مورد نقل شده است. این واژه به صورت
حَریص نیز در
قرآن آمده است.
حِرْص به معنی علاقه شدید است.
(عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ...) «رنج بردنتان بر او سخت است و بر شما شدیدا علاقمند است.»
(وَ لَنْ تَسْتَطِیعُوا اَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّساءِ وَ لَوْ حَرَصْتُمْ) «هرگز نمی‌توانید میان زنان
عدالت کنید هر چند به شدت بخواهید.» در
تفسیر عیاشی از
هشام بن سالم از
امام صادق (علیه‌السّلام) نقل است که فرمود: آن در
محبّت است یعنی نمی‌توانید زنان را یکسان دوست بدارید و این طبیعی است انسان نمی‌تواند به دو زن مثلا یک اندازه محبت داشته باشد.
ذیل
آیه نیز آن را تایید می‌کند و می‌گوید: پس از یکی به تمام معنی میل نکنید تا او را بلاتکلیف بگذارید. و اگر مراد علت ظاهری و شرعی باشد نتیجه‌اش این می‌شود که بیشتر از یک زن گرفتن جایز نیست، زیرا
آیه ۳ همان سوره می‌گوید:
(فَاِنْ خِفْتُمْ اَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً) حال آنکه صدر آیه تا چهار زن را مجاز می‌داند
(مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ.) حرص به دنیا از صفات مذموم و سبب هلاکت است و اخبار درباره آن فراوان می‌باشد.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حرص»، ج۲، ص۱۱۹-۱۲۰.
