• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حرف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حَرْف (به فتح تاء و سکون راء) یکی از مفردات نهج البلاغه به معنای طرف و مایل شدن به یک طرف که حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص جاهلان و اهل باطل، توصیف انسان بصیر و دستورالعملی برای خوشنویسی از این واژه استفاده نموده است.



حَرْف (به فتح تاء و سکون راء) به معنای طرف و مایل شدن به یک طرف آمده است.
حرف را از آن جهت حرف گفته‌اند که در طرفِ فعل و اسم است.


• امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص جاهلان و اهل باطل فرموده است: ««لَیْسَ فِیهِمْ سِلْعَةٌ اَبْوَرُ مِنَ الْکِتَابِ اِذَا تُلِیَ حَقَّ تِلَاوَتِهِ، وَ لَا سِلْعَةٌ اَنْفَقُ بَیْعاً وَ لَا اَغْلَی ثَمَناً مِنَ الْکِتَابِ اِذَا حُرِّفَ عَنْ مَوَاضِعِهِ»؛ گروهی که در میان آن‌ها متاعی کسادتر از قرآن مجید نیست، اگر درست خوانده و تفسیر شود و متاعی بهتر و گرانبهاتر از آن، نزد آن‌ها وجود ندارد، اگر آن را از مفاهیم اصلیش تحریف کنند (و مطابق هوای نفس آن‌ها تفسیر نمایند)»
• امام (علیه‌السلام) در خصوص توصیف انسان بصیر می‌فرماید: ««فَاِنَّمَا الْبَصِیرُ ... وَ لَا یُعِینُ عَلَی نَفْسِهِ الْغُوَاةَ بِتَعَسُّفٍ فِی حَقٍّ، اَوْ تَحْرِیفٍ فِی نُطْقٍ، اَوْ تَخَوُّفٍ مِنْ صِدْقٍ»؛ شخص بصیر ... دوری جوید و گمراهان را از طریق سازشکاری در حق، یا تحریف در سخن، یا ترس از راستگویی (بر خود) مسلط نکند.»
• آن حضرت (علیه‌السلام) درباره دستورالعملی برای خوشنویسی فرموده‌اند: ««دَوَاتَکَ وَ اَطِلْ جِلْفَهَ قَلَمِکَ وَ فَرِّجْ بَیْنَ السُّطُورِ وَ قَرْمِطْ بَیْنَ الْحُرُوفِ فَاِنَّ ذَلِکَ اَجْدَرُ بِصَبَاحَهِ الْخَطِّ»؛ در دواتت لیقه بگذار و میدان تراش قلمت را وسعت بده و میان سطرها فاصله بینداز و حروف را به هم نزدیک نویس این‌ها برای زیبایی خط شایسته است.»


این واژه پنج بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۶۰، خطبه۱۷.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۱، ص۶۰۱.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۱۴، خطبه۱۵۳.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۶، ص۶۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۰، حکمت۳۱۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین (علیه‌السّلام)، ج۱۴، ص۵۶۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حرف»، ص۲۶۵.    






جعبه ابزار