حسد منافقان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسد به معنای آرزو کردن زوال
نعمت از کسی است که استحقاق آن را دارد. وقتی به
مؤمنان نعمتی می‌رسید
منافقان به آنان
حسد می‌ورزیدند.
منافقان، در حق
مؤمنان حسادت و بدخواهی می‌کردند.
فما لکم فی المنـفقین فئتین... • ودوا لو تکفرون کما کفروا فتکونون سواء..
«چرا درباره
منافقین دو دسته شده اید؟! (بعضی
جنگ با آنها را ممنوع، و بعضی مجاز می دانید.) در حالی که خداوند بخاطر اعمالشان، (افکار) آنها را کاملا وارونه کرده است! آیا شما می خواهید کسانی را که
خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه کرده،
هدایت کنید؟! در حالی که هر کس را خداوند گمراه کند، راهی برای او نخواهی یافت. • آنان
آرزو می کنند که شما هم مانند ایشان
کافر شوید، و مساوی یکدیگر باشید. بنا بر این، از آنها دوستانی انتخاب نکنید، مگر اینکه (
توبه کنند، و) در راه خدا
هجرت نمایند. هر گاه از این کار سر باز زنند، (و به اقدام بر ضد شما ادامه دهند،) هر جا آنها را یافتید،
اسیر کنید! و (در صورت احساس خطر) به
قتل برسانید! و از میان آنها،
دوست و یار و یاوری اختیار نکنید.»
برخورداری
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و
مؤمنان، از
فضل خدا، موجب حسادت منافقان به آنان بود.
یـایها النبی جـهد الکفار والمنـفقین... • یحلفون بالله ما قالوا ولقد قالوا کلمة الکفر وکفروا بعد اسلـمهم وهموا بما لم ینالوا وما نقموا الا ان اغنـهم الله ورسوله من فضله..
«ای پیامبر! با کافران و منافقان جهاد کن، و بر آنها سخت بگیر! جایگاهشان
جهنم است و چه بد سرنوشتی دارند! • به خدا سوگند می خورند که (در غیاب پیامبر، سخنان نادرست) نگفته اند در حالی که قطعا سخنان کفرآمیز گفته اند و پس از اسلام آوردنشان، کافر شده اند و تصمیم (به کار خطرناکی) گرفتند، که به آن نرسیدند. آنها فقط از این انتقام می گیرند که خداوند و رسولش، آنان را به فضل (و کرم) خود، بی نیاز ساختند! (با این حال،) اگر توبه کنند، برای آنها بهتر است و اگر روی گردانند، خداوند آنها را در
دنیا و
آخرت، به مجازات دردناکی
کیفر خواهد داد و در سراسر
زمین، نه ولی و حامی دارند، و نه یاوری.»
مقام سرزنش ایشان (منافقان) فرمود: "و ما نقموا الا ان اغناهم الله و رسوله من فضله"، یعنی سبب این کینه شان این بود که خداوند آنها را از فضل خود و به برکت دینش توانگر نمود و غنیمت‌هایی روزیشان کرد،
امنیت و
آسایش ارزانیشان داشت و توانسته بودند در زیر سایه آن امنیت
ثروت جمع آوری نموده و از هر طرف مال دنیا به آنها روی بیاورد، و همچنین
رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم ایشان را به زندگی شایسته ای که در آن زندگی درهای برکات آسمان و زمین باز است هدایت کرده بود، و غنیمت‌ها را میان آن تقسیم کرده، همه را از
عدالت برخوردار کرده بود، (و این مردم ناسپاس بجای
شکرگزاری دست به
دشمنی و
کینه توزی زدند).
منافقان در صورت رسیدن نعمتی به مؤمنان، به آنان حسادت می‌کردند.
ان تمسسکم حسنة تسؤهم وان تصبکم سیئة یفرحوا بها..
«اگر نیکی به شما برسد، آنها را ناراحت می کند و اگر حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می شوند. (اما) اگر (در برابرشان)
استقامت و
پرهیزگاری پیشه کنید، نقشه های (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمی رساند خداوند به آنچه انجام می دهند، احاطه دارد.»
(این آیه، درباره منافقان است.)
(و اشاره به این است که دشمنی آنان تا حد حسادت رسیده است.)
صبر و تقوای مؤمنان، عامل مصونیت آنان از حسادت و توطئه‌های منافقان است.
ان تمسسکم حسنة تسؤهم وان تصبکم سیئة یفرحوا بها وان تصبروا وتتقوا لا یضرکم کیدهم شیــا..
«اگر نیکی به شما برسد، آنها را ناراحت می کند و اگر حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می شوند. (اما) اگر (در برابرشان) استقامت و پرهیزگاری پیشه کنید، نقشه های (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمی رساند خداوند به آنچه انجام می دهند، احاطه دارد.»
از ذیل
آیه استفاده می شود که در امنیت بودن
مسلمانان در برابر نقشه های شوم دشمنان مشروط به استقامت و هوشیاری و داشتن
تقوی است، و تنها در این صورت است که امنیت آنها تضمین گردیده است.
این آیه ما را دلالت می کند و به ما می گوید: شما مسلمانان اگر صبر کنید و تقوا به خرج دهید از کینه دشمنان ایمن خواهید بود.
بدخواهی و حسادت منافقان، دلیل لزوم پرهیز مؤمنان از آنان است.
فما لکم فی المنـفقین فئتین والله ارکسهم بما کسبوا اتریدون ان تهدوا من اضل الله ومن یضلل الله فلن تجد له سبیلا• ودوا لو تکفرون کما کفروا فتکونون سواء فلا تتخذوا منهم اولیاء..
«چرا درباره منافقین دو دسته شده اید؟! (بعضی جنگ با آنها را ممنوع، و بعضی مجاز می دانید.) در حالی که خداوند بخاطر اعمالشان، (افکار) آنها را کاملا وارونه کرده است! آیا شما می خواهید کسانی را که خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه کرده، هدایت کنید؟! در حالی که هر کس را خداوند گمراه کند، راهی برای او نخواهی یافت. • آنان آرزو می کنند که شما هم مانند ایشان کافر شوید، و مساوی یکدیگر باشید. بنا بر این، از آنها دوستانی انتخاب نکنید، مگر اینکه (توبه کنند، و) در راه خدا هجرت نمایند. هر گاه از این کار سر باز زنند، (و به اقدام بر ضد شما ادامه دهند،) هر جا آنها را یافتید، اسیر کنید! و (در صورت احساس خطر) به قتل برسانید! و از میان آنها، دوست و یار و یاوری اختیار نکنید.»
در تعقیب آیه قبل درباره منافقانی که بعضی از مسلمانان ساده دل به حمایت از آنها برخاسته و از آنها
شفاعت می کردند و
قرآن بیگانگی آنها را از
اسلام بیان داشت در این آیه می فرماید: تاریکی درون آنها بقدری است که نه تنها خودشان کافرند بلکه دوست می دارند که شما هم همانند آنان کافر شوید و مساوی یکدیگر گردید.
(ودوا لو تکفرون کما کفروا فتکونون سواء) بنا بر این آنها از کافران عادی نیز بدترند، زیرا کفار معمولی
دزد و غارتگر
عقائد دیگران نیستند، اما اینها هستند، فعالیتهای پی گیری برای تخریب عقاید دیگران دارند.
در میان مکیان گروهی
منافق و
حسود، وجود داشتند.
فما لکم فی المنـفقین فئتین... • ودوا لو تکفرون کما کفروا فتکونون سواء فلا تتخذوا منهم اولیاء حتی یهاجروا فی سبیل الله فان تولوا فخذوهم واقتلوهم حیث وجدتموهم ولا تتخذوا منهم ولیـا ولا نصیرا.
«چرا درباره منافقین دو دسته شده اید؟! (بعضی جنگ با آنها را ممنوع، و بعضی مجاز می دانید.) در حالی که خداوند بخاطر اعمالشان، (افکار) آنها را کاملا وارونه کرده است! آیا شما می خواهید کسانی را که خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه کرده، هدایت کنید؟! در حالی که هر کس را خداوند گمراه کند، راهی برای او نخواهی یافت. • آنان آرزو می کنند که شما هم مانند ایشان کافر شوید، و مساوی یکدیگر باشید. بنا بر این، از آنها دوستانی انتخاب نکنید، مگر اینکه (توبه کنند، و) در راه خدا هجرت نمایند. هر گاه از این کار سر باز زنند، (و به اقدام بر ضد شما ادامه دهند،) هر جا آنها را یافتید، اسیر کنید! و (در صورت احساس خطر) به قتل برسانید! و از میان آنها، دوست و یار و یاوری اختیار نکنید.»
(برخی گفته‌اند:
آیات یاد شده درباره گروهی از مکیان است که پس از ورود به به
مدینه اظهار اسلام کرده و پس از بازگشت به
مکه اظهار
شرک نمودند... همین مطلب از
امام باقر علیه‌السّلام نقل شده است.)
گروهی حسود و منافق، در مدینه حضور داشتند.
فما لکم فی المنـفقین فئتین... • ودوا لو تکفرون کما کفروا فتکونون سواء..
«چرا درباره منافقین دو دسته شده اید؟! (بعضی جنگ با آنها را ممنوع، و بعضی مجاز می دانید.) در حالی که خداوند بخاطر اعمالشان، (افکار) آنها را کاملا وارونه کرده است! آیا شما می خواهید کسانی را که خداوند (بر اثر اعمال زشتشان) گمراه کرده، هدایت کنید؟! در حالی که هر کس را خداوند گمراه کند، راهی برای او نخواهی یافت. • آنان آرزو می کنند که شما هم مانند ایشان کافر شوید، و مساوی یکدیگر باشید. بنا بر این، از آنها دوستانی انتخاب نکنید، مگر اینکه (توبه کنند، و) در راه خدا هجرت نمایند. هر گاه از این کار سر باز زنند، (و به اقدام بر ضد شما ادامه دهند،) هر جا آنها را یافتید، اسیر کنید! و (در صورت احساس خطر) به قتل برسانید! و از میان آنها، دوست و یار و یاوری اختیار نکنید.»
(برخی گفته‌اند: «المنافقین» گروهی‌اند که برای شرکت در
غزوه احد همراه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم خارج شدند، اما برگشتند و در جنگ شرکت نکردند.)
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حسد منافقان».
