• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حس‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ادراک و دریافتن چیزی با یکی از حواس پنج‌گانه را حسّ گویند. این عنوان در بابهای شهادات، قصاص و دیات به کار رفته است.




به آنچه به وسیلۀ یکی از حواس بینایی، بویایی، چشایی، شنوایی و بساوایی درک می‌شود، محسوس و به ادراک و دریافت آن توسط حواس یاد شده، حسّ گویند.



از اسباب بطلان وضو، خواب است؛ به گونه‌ای که چشم نبیند و گوش نشنود.



در شهادت علم شاهد باید مستند به یکی از حواس پنج گانه باشد؛ بدین معنا که- به عنوان مثال- در دیدنیها دیده و در شنیدنیها شنیده باشد، مگر مواردی که استثنا شده و استفاضه (سَماع) در آنها پذیرفته است.

۳.۱ - اشکال برخی بر این قول


برخی در شرط بودن حصول علم از طریق حواس ظاهری در شهادت اشکال کرده و گفته‌اند: معیار در شهادت خبر دادن از روی علم است؛ خواه آن علم از طریق حواس ظاهری حاصل شود یا از طریق تواتر یا قراین و شواهد یقین‌آور.


 
۱. جواهر الکلام ج۱، ص۴۰۲.    
۲. جواهر الکلام ج۴۱، ص۱۲۸-۱۳۲.    
۳. تحریر الوسیلة ج۲، ص۴۴۵.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۳، ص۲۹۸-۲۹۹.    




جعبه ابزار