• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حصر قرائات•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حصر قرائات، محصورکردن قرائت قرآن در چند قرائت معین و مشخص است.



انحصار قرائات قرآنی نتیجه و معلول اقدامی آینده نگرانه بود که در سال‌های ۲۵ -۳۰ ق یعنی در نخستین دهه‌های پس از رحلت پیامبر بزرگ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم صورت پذیرفت و همه صحابه و معلمان بزرگ قرآن آن را تایید کردند.


در آغاز قرن سوم هجری انحصار قرائات قرآنی ظهور و بروز بیشتری یافت و به گواهی منابع کهن، روند تاریخی انحصار قرائت‌های قرآنی تا آن جا شتاب گرفت که در هر منطقه، تنها یک قرائت شهرت یافت؛ چنان که در مدینه فقط قرائت نافع، در مکه قرائت ابن کثیر، در بصره قرائت ابوعمرو و قرائت شاگردش یعقوب حضرمی، در شام قرائت ابن عامر، و در کوفه قرائت عاصم و نیز قرائت حمزه (جمعا هفت قرائت) رواج داشت و بیشتر قاریان در غالب حوزه‌های قرائت و محافل قرآن بر قرائت این قاریان بزرگ اتفاق نظر و عمل داشتند.
بنابراین، انحصار قرائت‌های قرآنی در هفت قرائت و چهارده روایت که در آغاز قرن چهارم به صورت مشخص تری مطرح شد و کم و بیش نزد مردم مقبولیت یافت و در نیمه اول قرن پنجم قطعی و فراگیر شد در حقیقت، دنباله و پیامد یک جریان مستمر پیشین بوده است.


نظر دیگر آن است که انحصار قرائت‌های قرآنی به هفت قرائت و چهارده روایت را ناشی از طرح تسبیع سبعه و تحت تاثیر رواج تالیف کارساز ابن مجاهد یعنی «السبعه» دانسته‌اند.
البته بر این قول شایع اشکال و تامل بسیار وارد است و جای تحقیق دارد.
[۱] لسانی، محمدعلی، قراءسبعه وبررسی قراءات ایشان (پایان نامه)، ص(۱۰۲-۱۰۸).
[۲] سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۸۰-۸۱).
[۴] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۰۹.
[۵] حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص۲۵۰.



قراء سبعه؛ قرائات سبع.


۱. لسانی، محمدعلی، قراءسبعه وبررسی قراءات ایشان (پایان نامه)، ص(۱۰۲-۱۰۸).
۲. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص(۸۰-۸۱).
۳. صالح، صبحی، ۱۹۲۶ -، مباحث فی علوم القرآن، ص(۲۴۸-۲۴۹).    
۴. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۲، ص۲۰۹.
۵. حجتی، محمد باقر، ۱۳۱۱ -، پژوهشی درتاریخ قرآن کریم، ص۲۵۰.



علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «حصر قرائات».    



جعبه ابزار