حلم ابراهیم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حلم به معنای نگهداری
نفس و طبع از هیجان
غضب است، و به معنای
عقل نیز آمده است، در
قرآن کریم ، واژه حلم به‌کار نرفته، اما از مشتقات آن،
حلیم ، پانزده بار آمده است، در قرآن کریم، هم خدا و هم انسان‌ها با صفت حلیم مدح شده‌اند، در یازده آیه ، این صفت به
خدا نسبت داده شده است و در بقیه آیات به پیامبران الهی ، یعنی
حضرت ابراهیم ، فرزند ابراهیم (علیهما‌السلام) که خدا فرمان به
ذبح او داده بود و
حضرت شعیب .
ابراهیم (علیه‌السلام)، از حلم و بردباری برخوردار بودند: «... ان ابرهیم لاوه حلیم؛
...چرا که ابراهیم
مهربان و بردبار بود.»
این جمله ممکن است دلیلی برای وعده ابراهیم به آزر در زمینه
استغفار بوده، باشد، زیرا حلم و بردباری از یک سو، و اواه بودن او که طبق بعضی از تفاسیر به معنی
رحیم بودن است از سوی دیگر،
ایجاب می‌کرد که حد اکثر تلاش و کوشش را برای
هدایت آزر انجام دهد، اگر چه از طریق وعده استغفار و طلب
آمرزش از گذشته او باشد.
«ان ابرهیم لحلیم...؛
چرا که ابراهیم، بردبار...بود.»
بردباری ابراهیم علیه السلام، برانگیزنده او به
شفاعت ، درباره قوم لوط بود: «... یجـدلنا فی قوم لوط• ان ابرهیم لحلیم...؛
... با ما، درباره
قوم لوط مجادله می‌کرد• چرا که ابراهیم، بردبار ... بود.»
حلیم به آن کسی گفته می‌شود که در عقوبت دشمن و
انتقام گرفتن عجله نمیکند، و این آیه زمینه تعلیل آیه قبلی را دارد و می‌خواهد بیان کند که چرا ابراهیم (علیه‌السّلام) درباره قوم لوط مجادله کرد و در این جمله مدحی بلیغ از
ابراهیم (علیه‌السلام) شده، چون می‌فرماید: آن جناب بدین جهت درباره آن قوم مجادله کرد که پیغمبری حلیم و پر حوصله بود و در نزول
عذاب بر مردم ستمکار عجله نمی‌کرد، امیدوار بود که توفیق الهی شامل حال آنان شده،
اصلاح شوند و به
استقامت بگرایند.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حلم ابراهیم».
