• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حمل کلام بر مجرای شک•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حمل کلام بر مجرای شک، ابراز سخن حق در قالب شک را می‌گویند.



چنانچه سخنور ، کلام حق خود را از روی مسامحه و برای قطع عناد ، با شک بیان کند، دست به یک اسلوب بیانی و فنون بلاغی زیبا زده است که به آن «حمل کلام بر مجرای شک» می‌گویند.


۱. (و انا او ایاکم لعلی هدی او فی ضلال مبین)؛ «و ما یا شما بر (طریق) هدایت یا ضلالت آشکار هستیم».
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم می‌داند که خود و پیروانش در مسیر هدایت، و مشرکان در ضلالت هستند؛ اما کلام خود را برای مسامحه و قطع عناد، با تردید بیان کرده است.
این آیه، از بهترین نمونه‌های «حمل کلام بر مجرای شک» در قرآن است.
۲. (قل ان کان للرحمن ولد فانا اول العابدین)؛ «بگو اگر برای (خدای) رحمان فرزندی بود خود من نخستین پرستندگان بودم».


۱. سبا/سوره۳۴، آیه۲۴.    
۲. زخرف/سوره۴۳، آیه۸۱.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۳، ص۴۰۹.    



علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «حمل کلام بر مجرای شک».    



جعبه ابزار