حکم انفاق به نیازمندان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تأمین نیازمندان، از راه
انفاق به آنان، راهی است که
قرآن کریم برای بهبود وضعیت جامعه لازم میداند.
«لیس البر ان تولوا وجوهکم قبل المشرق والمغرب ولـکن البر من ءامن بالله والیوم الاخر والملـئکة والکتـب والنبیین وءاتی المال علی حبه ذوی القربی والیتـمی‌والمسـکین وابن السبیل والسائلین وفی الرقاب...؛
نیکی (تنها) این نیست (که به هنگام
نماز ) صورت خود را به سوی مشرق و مغرب کنید (و تمام گفتگوی شما از مساءله قبله و تغییر
قبله باشد و همه وقت خود را مصروف آن سازید) بلکه نیکی (و نیکوکار) کسانی هستند که به خدا و روز
رستاخیز و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورده‌اند، و مال (خود) را با علاقهای که به آن دارند به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان انفاق می‌کنند، نماز را بر پا میدارند، و زکات را می‌پردازند و به عهد خود به هنگامی که عهد بستند وفا می‌کنند، در برابر محرومیتها و بیماریها، و در میدان جنگ استقامت به خرج می‌دهند، اینها کسانی هستند که راست می‌گویند (و گفتار و رفتار و اعتقادشان هماهنگ است و اینها هستند پرهیزگاران.»
«یسـلونک ماذا ینفقون قل ما انفقتم من خیر فللولدین والاقربین والیتـمی‌والمسـکین وابن السبیل وما تفعلوا من خیر فان الله به علیم؛
از تو سؤ ال می‌کنند چه چیز
انفاق کنند؟ بگو: «هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌کنید، باید برای پدر و
مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است. (لازم نیست تظاهر کنید، او میداند).»
«للفقراء الذین احصروا فی سبیل الله لایستطیعون ضربـا فی الارض یحسبهم الجاهل اغنیاء من التعفف تعرفهم بسیمـهم لایسـلون الناس الحافـا وما تنفقوا من خیر فان الله به علیم؛
(انفاق شما، مخصوصا باید) برای نیازمندانی باشد که در راه خدا، در تنگنا قرار گرفته‌اند، (و توجه به آیین خدا، آنها را از وطنهای خویش آواره ساخته، و شرکت در میدان
جهاد ، به آنها
اجازه نمی‌دهد تا برای تامین هزینه زندگی، دست به کسب و تجارتی بزنند،) نمی‌توانند مسافرتی کنند (و سرمایه‌ای به دست آورند،) و از شدت خویشتن داری، افراد ناآگاه آنها را بینیاز می‌پندارند، اما آنها را از چهره هایشان می‌شناسی، و هرگز با اصرار چیزی از مردم نمی‌خواهند. (این است مشخصات آنها! ) و هر چیز خوبی در راه خدا انفاق کنید، خداوند از آن آگاه است.»
«واذا حضر القسمة اولوا القربی والیتـمی‌والمسـکین فارزقوهم منه...؛
و اگر به هنگام تقسیم (ارث) خویشاوندان (و طبقه‌ای که
ارث نمی‌برند) و یتیمان و مستمندان حضور داشته باشند، چیزی از آن اموال را به آنها بدهید و با آنها به طرز شایسته سخن بگویید!»
«وءات ذا القربی حقه والمسکین وابن السبیل ولا تبذر تبذیرا؛
و حق نزدیکان را بپرداز و (همچنین) مستمند و وامانده در راه را، و هرگز
اسراف و تبذیر مکن.»
«ولا یاتل اولوا الفضل منکم والسعة ان یؤتوا اولی القربی والمسـکین والمهـجرین فی سبیل الله...؛
آنها که دارای برتری (مالی) و وسعت زندگی هستند نباید
سوگند یاد کنند که از انفاق نسبت به نزدیکان و مستمندان و مهاجران در راه
خدا دریغ نمایند، آنها باید
عفو کنند و صرفنظر نمایند، آیا دوست نمی‌دارید خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند غفور و رحیم است.»
«فـات ذا القربی حقه والمسکین وابن السبیل...؛
چون چنین است
حق نزدیکان و مسکینان و ابن سبیل را ادا کن این برای آنها که رضای خدا را می‌طلبند بهتر است و چنین کسانی رستگارانند.»
«ان المتقین فی جنـت وعیون• ءاخذین ما ءاتـهم ربهم انهم کانوا قبل ذلک محسنین• وفی امولهم حق للسائل والمحروم؛
پرهیزگاران در باغهای
بهشت و در میان چشمه‌ها قرار دارند• و آنچه پروردگارشان به آنها مرحمت کرده دریافت میدارند زیرا آنها پیش از آن (در سرای
دنیا ) از نیکوکاران بودند• و در اموال آنها حقی برای سائل و محروم بود.»
«والذین فی امولهم حق معلوم• للسائل والمحروم؛
و آنها که در اموالشان حق معلومی است• برای تقاضا کنندگان و محرومان.»
انفاق به خویشاوندان نیازمند، یکی از مصارف انفاق است که در قرآن به آن سفارش شده است: «... ولـکن البر من ءامن بالله والیوم الاخر والملـئکة والکتـب والنبیین وءاتی المال علی حبه ذوی القربی...؛
نیکی (تنها) این نیست (که به هنگام نماز) صورت خود را به سوی مشرق و مغرب کنید (و تمام گفتگوی شما از مساءله قبله و تغییر قبله باشد و همه وقت خود را مصروف آن سازید) بلکه نیکی (و نیکوکار) کسانی هستند که به خدا و روز رستاخیز و فرشتگان و کتاب آسمانی و پیامبران ایمان آورده‌اند، و مال (خود) را با علاقه ای که به آن دارند به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه و سائلان و بردگان انفاق می‌کنند، نماز را بر پا میدارند، و
زکات را می‌پردازند و به
عهد خود به هنگامی که عهد بستند وفا می‌کنند، در برابر محرومیتها و بیماریها، و در میدان جنگ
استقامت به خرج می‌دهند، اینها کسانی هستند که راست می‌گویند و گفتار و رفتار و اعتقادشان هماهنگ است و اینها هستند پرهیزگاران.»
«یسـلونک ماذا ینفقون قل ما انفقتم من خیر فللولدین والاقربین... وما تفعلوا من خیر فان الله به علیم؛
از تو سؤال می‌کنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: «هر
خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‌کنید، باید برای
پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.» و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است. (لازم نیست تظاهر کنید، او میداند).»
«ان الله یامر بالعدل والاحسـن وایتای ذی القربی...؛
خداوند فرمان به
عدل و
احسان و بخشش به نزدیکان میدهد، و از
فحشاء و منکر و ظلم و ستم نهی میکند، خداوند به شما اندرز میدهد شاید متذکر شوید.»
«وءات ذا القربی حقه...؛
و حق نزدیکان را بپرداز و (همچنین) مستمند و وامانده در راه را، و هرگز اسراف و
تبذیر مکن.»
«ولا یاتل اولوا الفضل منکم والسعة ان یؤتوا اولی القربی...؛
آنها که دارای برتری (مالی) و وسعت زندگی هستند نباید سوگند یاد کنند که از انفاق نسبت به نزدیکان و مستمندان و مهاجران در راه خدا دریغ نمایند، آنها باید
عفو کنند و صرفنظر نمایند، آیا دوست نمی‌دارید خداوند شما را ببخشد؟ و خداوند غفور و رحیم است.»
«فـات ذا القربی حقه...؛
چون چنین است حق نزدیکان و مسکینان و
ابن سبیل را ادا کن این برای آنها که رضای خدا را می‌طلبند بهتر است و چنین کسانی رستگارانند.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم انفاق».
