• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکم اهل ذمه (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف






پرداخت جزیه به دولت اسلامی، از سوی اهل ذمه واجب می‌باشد: «قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة...؛با کسانی از اهل کتاب که ایمان به خدا، و نه به روز جزا دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم کرده حرام می‌شمرند، و نه آئین حق را می‌پذیرند، پیکار کنید، تا زمانی که جزیه را به دست خود ...بپردازند.»


پرداخت جزیه، از جانب اهل ذمه همراه با خواری و ذلت واجب است: «قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر... من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛ با کسانی از اهل کتاب که ایمان به خدا، و نه به روز جزا دارند... پیکار کنید، تا زمانی که جزیه را به دست خود با خضوع و تسلیم بپردازند.»


مباشرت در پرداخت جزیه به دولت اسلامی، از ناحیه اهل ذمه لازم است: «قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛با کسانی از اهل کتاب که ایمان به خدا، و نه به روز جزا دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم کرده حرام می‌شمرند، و نه آئین حق را می‌پذیرند، پیکار کنید، تا زمانی که جزیه را به دست خود با خضوع و تسلیم بپردازند.» (مقصود از «عن ید» عدم امکان نایب یا وکیل گرفتن برای اهل ذمه است و باید به طور مستقیم بپردازند.)


برداشته شدن حکم قتال با اهل کتاب، در صورت پذیرش شرایط ذمه از سوی آنان می‌باشد: «قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛ با کسانی از اهل کتاب که ایمان به خدا، و نه به روز جزا دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم کرده حرام می‌شمرند، و نه آئین حق را می‌پذیرند، پیکار کنید، تا زمانی که جزیه را به دست خود با خضوع و تسلیم بپردازند.»


مخیر بودن پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و جانشینان او، در داوری میان اهل ذمه، بر اساس احکام اسلام یا ارجاع آنان به حاکم خود بوده است: «سمـعون للکذب اکــلون للسحت فان جاءوک فاحکم بینهم او اعرض عنهم وان تعرض عنهم فلن یضروک شیــا وان حکمت فاحکم بینهم بالقسط ان الله یحب المقسطین؛آنها بسیار به سخنان تو گوش می‌دهند تا آنرا تکذیب کنند، مال حرام فراوان می‌خورند اگر نزد تو آمدند در میان آنان داوری کن یا (اگر صلاح بود) آنها را بحال خود واگذار و اگر از آنها صرف نظر کنی به تو زیان نمی‌رسانند و اگر میان آنها داوری کنی با عدالت داوری کن که خدا عادلان را دوست دارد.»
(آیه دلالت دارد بر اینکه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و جانشینان او از امامان (علیهم‌السّلام) و فقها در حکم میان اهل ذمه، هنگامی که نزد ایشان برای داوری بیایند، مخیر هستند که بین آنان داوری کنند یا آنان را به قضات خودشان ارجاع دهند.)


۱. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۴. سیوری، مقداد بن عبدالله، کنزالعرفان، ج۱، ص۳۶۳.    
۵. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۷، ص۳۵۰.    
۷. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۱۵.    
۸. فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۲، ص۳۳۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۵، ص۴۰.    
۱۰. حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۲، ص۲۰۲.    
۱۱. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، ج۴، ص۱۶۷.    
۱۲. مائده/سوره۵، آیه۴۲.    
۱۳. سیوری، مقداد بن عبدالله، کنزالعرفان، ج۲، ص۳۷۸.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۴، ص۳۸۶.    
۱۵. طباطبائی، سید محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۵، ص۵۵۸.    
۱۶. فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۲، ص۳۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۳، ص۳۳۹.    
۱۸. حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۱، ص۶۳۴.    
۱۹. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، ج۳، ص۸۲.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم اهل ذمه».    



جعبه ابزار