حکم لعان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«لعان» در
لغت به معنای طرد و دور کردن و در
شرع به معنای
لعن فرستادن
زن و
شوهر به یکدیگر است و عامل آن، اتهام
زنا به
همسر از سوی شوهر با ادعای مشاهده و نبود
بینه یا
نفی فرزند متولد شده در فراش او که شرایط الحاق به او را داشته باشد.
عدم توانایی
شوهر بر ارائه چهار
شاهد، برای اثبات فحشای همسرش، موجب
لعان می‌شود.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• والخـمسة ان لعنت الله علیه ان کان من الکـذبین• ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام
خدا شهادت دهد که از راستگویان است• و در پنجمین بار بگوید که
لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد. • آن زن نیز می‌تواند
کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن
مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از دروغگویان است.»
چهار قسم و جمله «لعنت خدا بر من باد اگر
دروغ می‌گویم»، جایگزین چهار شاهد برای مرد قذف‌کننده همسر خویش است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• ..... • آن زن نیز می‌تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از دروغگویان است.»
(در اینکه لعان شهادت است یا قسم، دو قول وجود دارد: عده‌ای آن را شهادت و گروهی آن را قسم دانسته‌اند.)
مشتمل بودن سوگندهای مرد لعان کننده بر
راستگویی خویش، لازم است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است.»
مشتمل بودن لعان مرد قذف کننده پس از چهار قسم بر درخواست لعن از سوی خداوند، در صورت
دروغگویی،
واجب است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• والخـمسة ان لعنت الله علیه ان کان من الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• و در پنجمین بار بگوید که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد.»
مشتمل بودن لعان زن (پس از چهار
قسم) بر درخواست
غضب خداوند بر خود، در صورت راستگویی شوهر، واجب است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• والخـمسة ان غضب الله علیها ان کان من الصـدقین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• ..... • و بار پنجم بگوید که غضب خدا بر او باد اگر آن مرد از راستگویان باشد.»
مشتمل بودن سوگندهای زن در
لعان، بر دروغگویی شوهرش، واجب است.
«ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
آن زن نیز می‌تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از دروغگویان است.»
در اینجا زن بر سر دو راهی قرار دارد اگر سخنان مرد را
تصدیق کند و یا حاضر به نفی این
اتهام از خود به ترتیبی که در
آیات بعد می‌آید نشود، مجازات و
حد زنا در مورد او ثابت می‌گردد.
اما او نیز می‌تواند
مجازات (زنا) را از خود به این ترتیب دفع کند که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد در این نسبتی که به او می‌دهد از دروغگویان است. (و یدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهادات بالله انه لمن الکاذبین).
لعن و
نفرین مرد بر خویش، پس از چهار
سوگند، در قذف همسر، از شرایط و ارکان لعان است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• والخـمسة ان لعنت الله علیه ان کان من الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• و در پنجمین بار بگوید که لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد.»
مشتمل بودن سوگندهای لعان بر نام خداوند لازم است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی
عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• .... . • آن زن نیز می‌تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از دروغگویان است.»
لعان شوهر، موجب برداشته شدن
حد قذف از وی، است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از
راستگویان است.»
کسانی که به همسران خود نسبت زنا می‌دهند، و چهار شاهد ندارند- و طبع قضیه هم همین است، چون تا برود و چهار نفر را صدا بزند که بیایند و زنای همسر او را ببینند تا شهادت دهند غرض فوت می‌شود و
زناکار اثر
جرم را از بین می‌برد- پس شهادت چنین کسانی که باید آن را اقامه کنند چهار بار شهادت دادن خود آنان است که پشت سر هم بگویند: خدا را
گواه می‌گیرم که در این نسبتی که می‌دهم صادقم و بار پنجم بعد از ادای همین شهادت اضافه کند که لعنت خدا بر من باد اگر از دروغگویان باشم.
لعان شوهر (قذف کننده) در صورت عدم لعان زن موجب محکوم شدن زن به حد زنا، است.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• ..... • آن زن نیز می‌تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از دروغگویان است.»
لعان، از طرف زن قذف شده، موجب برداشتن حد زنا از وی می‌شود.
«والذین یرمون ازوجهم ولم یکن لهم شهداء الا انفسهم فشهـدة احدهم اربع شهـدت بالله انه لمن الصـدقین• ویدرؤا عنها العذاب ان تشهد اربع شهـدت بالله انه لمن الکـذبین؛
و کسانی که همسران خود را (به عمل منافی عفت) متهم می‌کنند، و گواهانی جز خودشان ندارند، هر یک از آنها باید چهار مرتبه به نام خدا شهادت دهد که از راستگویان است• .... . • آن زن نیز می‌تواند کیفر (زنا) را از خود دور کند، به این طریق که چهار بار خدا را به شهادت طلبد که آن مرد (در این نسبتی که به او می‌دهد) از
دروغگویان است.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم لعان».
