خالد بن ماد قلانسی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

خالد بن مادّ قَلانِسی، راوی و محدّث امامی می‌باشد.

---

اگرچه در سلسله سند غالب روایات نام پدر وی ماد ذکر شده است .
اما در برخی کتابهای رجالی، به زیاد ، حماد ، باد و مازن تغییر یافته است.
که این اختلافها را ناشی از تصحیف یا کوشش برای تصحیح دانسته است.

---

لقب خالد علاوه بر قلانسی، به صورت بیّاعال قلانس هم آمده است که از شغل وی، کلاهدوزی یا کلاهفروشی، حکایت دارد.

---

خالد از موالی کوفه بود . نام وی در کتابهای رجالی در شمار اصحاب امام صادق و امام کاظم علیهماالسلام یاد شده است.

---

خالد از امام صادق علیه‌السلام نیز روایت نقل کرده است.

---

در برخی کتابهای رجالی، خالد به دلیل تعدد در نام پدرش چند فرد متفاوت محسوب شده است که چنین اشتباهی درباره خالد باعث ناتوانی‌اش در توثیق خالد شده است.اما نجاشی او را ثقه دانسته است.

---

واز خالد راویانی چون ابوحمزه ثمالی جابر جعفی محمدبن فضل و محمدبن خالد طیالسی روایت کرده است. علی بن حَکَم، علی بن عبداللّه بجلی، علی بن معمر، ظریف بن ناصح و محمدبن سنان نیز از او روایت کرده‌اند، اما راوی اصلی وی نضربن شعیب است که بیشتر حادیث منقول از خالد را روایت کرده است.
ابن‌بابویه نیز در مشیخه کتاب مَن لا یَحضُرُه الفقیه یادآور شده که هر روایتی که از خالد نقل کرده از طریق نضربن شعیب بوده است.

---

خالد کتابی هم داشته است که نضربن شعیب و ابوهریره عبداللّه بن سلام آن را روایت کرده‌اند هرچند نجاشی در ارزیابی این کتاب عبارتی به کار برده که از تردید در برخی مطالب این کتاب حکایت دارد. با توجه به اینکه یکی از راویان کتاب او نضربن شعیب بوده، احتمالا بتوان از طریق بررسی اسناد احادیث، محتوای این کتاب را بازیابی کرد.

---

روایات منقول از خالدبن ماد در برخی از موضوعات فقهی نظیر حج ، وصیت و میراث ، جنائز و مطالبی در باب فضائل اهل بیت علیهم‌السلام است.

منابع:
• ابن بابویه، الامالی، قم ۱۴۱۷.
• ابن بابویه، کتاب الخصال، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش.
• ابن بابویه، کتاب مَن لایَحضرُه الفقیه، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۴۰۴.
• ابن‌داوود حلّی، کتاب الرجال، چاپ محمدصادق آل بحر العلوم، نجف ۱۳۹۲/۱۹۷۲، چاپ افست قم.
• ابن‌قولویه، کامل الزیارات، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷.
• الاختصاص، (منسوب به) محمدبن محمد مفید، چاپ علی اکبر غفاری، بیروت: مؤسسةالاعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
• محمدبن علی اردبیلی، جامع الرواة و ازاحة الاشتباهات عن الطرق و الاسناد، قم: مکتبة المحمدی.
• احمدبن محمد برقی، کتاب الرجال، در ابن‌داوود حلّی، کتاب الرجال، تهران ۱۳۸۳ش.
• احمدبن محمد برقی، کتاب المحاسن، چاپ جلال الدین محدث ارموی، تهران ۱۳۳۰ش.
• محمدباقربن محمداکمل بهبهانی، تعلیقة وحیدالبهبهانی علی منهج المقال.
• مصطفی بن حسین تفرشی، نقدالرجال، قم ۱۴۱۸.
• أبو‌القاسم خویی، معجم رجال الحدیث.
• شوشتری، قاموس الرجال.
• محمدباقر صدر، بحوث فی شرح العروةالوثقی، نجف ۱۳۹۱/۱۹۷۱.
• محمدبن حسن صفّارقمی، بصائرالدرجات فی فضائل آل محمد «ص»، چاپ محسن کوچه باغی تبریزی، قم ۱۴۰۴.
• محمدبن حسن طوسی، تهذیب الاحکام، چاپ حسن موسوی خرسان، تهران ۱۳۹۰.
• محمدبن حسن طوسی، رجال الطوسی، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۵.
• محمدبن حسن طوسی، الفهرست، چاپ جواد قیومی اصفهانی، قم ۱۴۱۷.
• حسن بن یوسف علامه حلّی، خلاصةالاقوال فی معرفة الرجال، چاپ جواد قیومی اصفهانی، (قم) ۱۴۱۷.
• کلینی، کافی.
• عبداللّه مامقانی، تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ محیی الدین مامقانی، قم ۱۴۲۳ـ.
• محمدباقربن محمدتقی مجلسی، الوجیزة فی الرجال، چاپ محمدکاظم رحمان ستایش، تهران ۱۳۷۸ش.
• محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی، روضة المتقین فی شرح مَن لایَحضُرُه الفقیه، چاپ حسین موسوی کرمانی و علیپناه اشتهاردی، قم ۱۴۰۶ـ۱۴۱۳.
• محمدعلی موحدی ابطحی، تهذیب المقال فی تنقیح کتاب الرجال للشیخ الجلیل ابی العباس احمدبن علی النجاشی، ج۵، قم ۱۴۱۷.
• احمدبن علی نجاشی، فهرست اسماء مصنّفی الشیعة المشتهر برجال النجاشی، چاپ موسی شبیری زنجانی، قم ۱۴۰۷.

---