خبر متواتر اجمالی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خبر متواتر اجمالی به معنای مشترک میان اخبار کثیرِ قطع آور اطلاق میشود.
خبر متواتر اجمالی،
قدر متیقن از خبرهای راویان متعددی است که به طور جداگانه مضامینی را
روایت کردهاند که نه الفاظ خبرهای آنها یکسان است و نه معنا و مضمون آنها و این در حالی است که
تبانی همه آنها بر
کذب و
توطئه محال است مانند آن که گروهی چند
خبر را به طور جداگانه نقل کنند، یکی بگوید: خبر فرد واحد
حجت است، دیگری بگوید: خبر فرد
ثقه حجت است و سومی بگوید: خبر فرد عادل حجت است، که خبر آخر، متیقن از تمامی این
اخبار است و صدور آن از
معصوم علیه السّلام یقینی است.
«
شهید صدر » بر اساس حساب احتمالات، از تواتر اجمالی تعریف دیگری ارایه داده و میگوید: تواتر اجمالی، تواتری است که میان مدلولهای اخبار مختلف هیچ گونه اشتراکی (در
مدلول مطابقی ، تضمنی و، التزامی) وجود ندارد، ولی با این حال، وضع به گونهای است که به
صدق یکی از آنها اطمینان حاصل میشود.
گفته شده که بحث
تواتر یا متواتر اجمالی را اولین بار مرحوم «
آخوند » مطرح کرده است.
فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از مقاله «خبر متواتر اجمالی».