• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خط نبطی•

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خط نبطی به یکی از رسم الخط‌های قرآنی اطلاق می‌شود.



اعراب جاهلی پیش از اسلام در اثنای تجارت با اهالی شام با خط نبطی آشنا شدند و در مکاتبات خود از آن استفاده می‌کردند. این خط پایه و اساس خط نسخ است. رقیب خط نبطی در عصر جاهلیت، خط سریانی است که بعدها به خط کوفی تبدیل شد.


در تاریخ قرآن رامیار آمده است: «اما خط نبطی چنین شهرت دارد که به دست نویسندگان یهود و نصارا که بیشتر به انواع مختلف خطوط آرامی کتابت می‌کردند، رواج یافته است. جز مردم عربستان جنوبی، بقیه به علت آسانی به آن خط می‌نوشتند. هنگام فتح عراق به دست مسلمانان، مدارس زیادی برای تعلیم خواندن و نوشتن این خط به نوجوانان وجود داشت.
این خط به نحوی شایع بود که بازرگانان عرب چون قصد شام و عراق می‌کردند، ناگزیر از آموختن این خط بودند. حتی یهودیان سالیان درازی پیش از اسلام آن را فراگرفته بودند و کسانی از اوس و خزرج نیز این خط را از ایشان آموخته بودند. مستشرقان، این خط را به نام خط عربی شمالی می‌شناسند. قرآن مجید به آن تدوین شد و پس از اسلام خط رایج همه عربستان گشت. ظاهرا این خط از شمال به جنوب رفته و در اخبار و احادیث نیز به این مطلب اشاراتی شده است».
[۱] معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۵.
[۲] فضایلی، حبیب الله، ۱۳۰۲ - ۱۳۷۶، اطلس خط، ص۲۸۷.
[۳] رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۴۹۶.



۱. معرفت، محمد هادی، ۱۳۰۹ -۱۳۸۵، التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۵۵.
۲. فضایلی، حبیب الله، ۱۳۰۲ - ۱۳۷۶، اطلس خط، ص۲۸۷.
۳. رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۴۹۶.



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته ازمقاله«خط نبطی».    



جعبه ابزار