دعا برای صبر (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

در قرآن کریم به شایسته بودن دعا، برای بهره مندی از صبر اشاره شده است.

---

در آیه ۲۵۰ سوره بقره به شایسته بودن دعا، برای بهره مندی از صبر اشاره شده است:
«و لما برزوا لجالوت و جنوده قالوا ربنا افرغ علینا صبرا... ؛ و هنگامی که با جالوت و سپاهیانش روبرو شدند گفتند پروردگارا بر (دلهای) ما شکیبایی فرو ریز و گامهای ما را استوار دار و ما را بر گروه کافران پیروز فرمای.»

۱.۱ - طلب صبر و شکیبایی طالوت

این آیه می‌گوید: هنگامی که طالوت و سپاه او، به جایی رسیدند که لشکر نیرومند جالوت، نمایان و ظاهر شد، و در برابر آن قدرت عظیم صف کشیدند، دست به دعا برداشتند و از خداوند سه چیز طلب کردند، نخست صبر و شکیبایی و استقامت، در آخرین حد آن، لذا تعبیر به" افرغ علینا صبرا" کردند که از ماده" افراغ" به معنی ریختن آب یا ماده سیال دیگر از ظرف، به طوری که ظرف کاملا خالی شود، نکره بودن" صبر" نیز تاکیدی به این مطلب است.
تکیه بر ربوبیت پروردگار" ربنا" و تعبیر به افراغ که به معنی خالی کردن پیمانه است، و تعبیر به" علی" که بیانگر نزول از طرف بالا است و تعبیر به" صبرا" که در این گونه موارد دلالت بر عظمت دارد، هر کدام نکته‌ای در بر دارد که مفهوم این دعا را کاملا عمیق و پر مایه می‌کند.
دومین تقاضای آنها از خدا این بود که گامهای ما را استوار بدار تا از جا کنده نشود و فرار نکنیم، در حقیقت دعای اول جنبه باطنی و درونی داشت و این دعا جنبه ظاهری و برونی دارد و مسلما ثبات قدم از نتائج روح استقامت و صبر است.

---

در آیه ۱۲۶ سوره اعراف به شایسته بودن دعا، برای بهره مندی از صبر اشاره شده است:
و ما تنقم منا الا ان ءامنا بـایـت ربنا لما جاءتنا ربنا افرغ علینا صبرا... ؛ و تو جز برای این ما را به کیفر نمی‌رسانی که ما به معجزات پروردگارمان وقتی برای ما آمد ایمان آوردیم پروردگارا بر ما شکیبایی فرو ریز و ما را مسلمان بمیران.»

۲.۱ - استغاثه ساحران به خدا

در اینجا جذبه معنوی و الهی ساحران را فراگرفت و با کمال دلیری و بدون اینکه از تهدید فرعون اندیشه‌ای بکنند به درگاه پروردگار خود استغاثه برده و از آن درگاه صبر و تحمل در برابر شکنجه فرعون را مسالت نموده و گفتند: " ربنا افرغ علینا صبرا" پروردگارا ما را در برابر عذابی که فرعون اراده آن را کرده صبر و تحمل ده" و توفنا مسلمین" و اگر ما را کشت ما را مسلم بمیران.
و تعبیر دادن" صبر" به" افراغ" استعاره به کنایه است، به این معنا که خود را به ظرف و صبر را به آب و دادن خدا را به ریختن آب در ظرف و لب ریز کردن آن تشبیه کردند، و منظور شان این بوده که دل‌های ما را لب ریز و سرشار از صبر کن تا در برابر نزول هیچ عذابی جزع نکنیم.

---