• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دعوت رهبران دینی به تقوا (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خداوند در قرآن کریم به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دستور به رعایت تقوا داده است.



خداوند رهبران دینی را، به رعایت تقوای الهی دعوت کرده است:
«یـایها النبی اتق الله...؛ اى پيامبر! تقواى الهى پيشه كن ...‌»


از خطرناکترین پرتگاه‌هایی که بر سر راه رهبران بزرگ قرار دارد مساله پیشنهادهای سازشکارانه‌ای است که از ناحیه مخالفان مطرح می‌گردد، و در اینجا است که خطوط انحرافی بر سر راه رهبران ایجاد می‌شود و سعی دارد آنها را از مسیر اصلی بیرون برد، و این آزمون بزرگی برای آنها است. مشرکان مکه و منافقان مدینه بارها کوشیدند که با طرح پیشنهادهای سازشکارانه پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را از خط توحید منحرف سازند، از جمله همان بود که در شان نزول فوق خواندیم.
اما نخستین آیات سوره احزاب نازل شد و به توطئه آنها پایان داد و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) را به ادامه روش قاطعانه‌اش در خط توحید بدون کمترین سازش دعوت نمود. این آیات مجموعا چهار دستور مهم به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌دهد:
دستور اول در زمینه تقوی و پرهیزکاری است که زمینه ساز هر برنامه دیگری می‌باشد می‌فرماید: ای پیامبر تقوای الهی پیشه کن (یا ایها النبی اتق الله). حقیقت تقوی همان احساس مسئولیت درونی است و تا این احساس مسئولیت نباشد انسان به دنبال هیچ برنامه سازنده‌ای حرکت نمی‌کند. تقوی انگیزه هدایت، و بهره‌گیری از آیات الهی است، چنان که در آیه دوم سوره بقره می‌خوانیم: هدی للمتقین، این قرآن مایه هدایت پرهیزکاران است.
درست است که مرحله نهایی تقوی بعد از ایمان و عمل به دستورات خدا حاصل می‌شود ولی مرحله ابتدایی آن قبل از همه این مسائل قرار داد. چرا که انسان اگر احساس مسئولیتی در خود نکند به دنبال تحقیق از دعوت پیامبران نمی‌رود، و نه گوش به سخنان آنها فرا می‌دهد، حتی مساله دفع ضرر محتمل را که علمای کلام و عقائد آن را پایه تلاش برای معرفة الله ذکر کرده‌اند در حقیقت شاخه‌ای از تقوی است.
مخاطب آیه، شخص پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است اما دستورهای داده شده می‌تواند حکمی کلی برای هر رهبر دینی باشد.


۱. احزاب/سوره۳۳، آیه۱.    
۲. بقره/سوره۲، آیه۲.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۱۸۷-۱۸۸.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «رهبران دينى‌».    



جعبه ابزار