• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دلالت اشاره

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



دلالت اشاره به معنی لوازمِ غیر مقصودِ کلام متکلّم است و به آن اشاره نص، دلالت التزام عقلی، دلالت ایماء و دلالت معنوی نیز گفته می شود.




دلالت اشاره، از اقسام دلالت سیاقی بوده و عبارت است از دلالتی که لازمه کلام است، ولی مدلول التزامی آن نیست ؛ به بیان دیگر، لازمه کلام ( لزوم غیر بین یا بیّن به معنای اعم ) در صورتی که عرفاً مقصود گوینده محسوب نشود، دلالت اشاره نامیده می شود، چه از یک کلام استنباط شود و چه از چند کلام؛ برای مثال، آیه ای در سوره احقاف دلالت می کند بر این که مجموع مدت بارداری و شیر دادن، سی ماه است. ( و حمله و فصاله ثلاثون شهرا ) ، در حالی که آیه ای دیگر در سوره لقمان مدت شیر دادن را دو سال ذکر کرده است ( و الوالدات یرضعن اولادهن حولین کاملین ) که از این دو آیه به دلالت اشاره به دست می آید که کمترین مدت بارداری شش ماه است.


 
۱. طباطبایی حکیم، محمدتقی، الاصول العامة للفقه المقارن، ص ۳۱۸    
۲. نائینی، محمد حسین، اجودالتقریرات، ج ۱، ص ۴۱۴    
۳. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص ۱۳۳    
۴. احقاف/سوره۴۶،آیه۱۵    
۵. بقره/سوره۲،آیه۲۳۳    




مظفر، محمد رضا، اصول الفقه، ج ۱، ص ۱۳۴
محمدی، علی، شرح اصول فقه، ج ۱، ص ۲۹۵
زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج ۱، ص ۳۶۱
مجاهد، محمد بن علی، مفاتیح الاصول، ص ۱۳
محمدی، ابو الحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یااصول فقه، ص ۶۸



مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی    



جعبه ابزار