ذکر قلبی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«ذکر»، یعنی یاد کردن، خواه با زبان باشد، یا با قلب یا با هر دو، بعد از
نسیان باشد، یا بعد از ادامه ذکر.
. و ذکر قلبی همان توجه قلبی به
خدای سبحان است.
ذکر قلبی همان توجه قلبی به
خدای سبحان است که دل را صفا و صیقل داده، جلوه‌گاه محبوب می‌کند و
روح را تصفیه کرده،
انسان را از قید
اسارت نفس می‌رهاند. اگر
قلب به تذکّر
محبوب و یاد حق تبارک‌وتعالی عادت کرد و با آن عجین شد، انسان را دگرگون می‌کند، به طوری که حرکات و سکنات
چشم،
زبان،
دست،
پا و سایر اعضا، با ذکر حق انجام می‌گیرد و برخلاف وظایف، امری انجام نمی‌دهند. کامل‌ترین و بهترین مراتب ذکر نیز همین است که در همه مراتب انسانی، جاری شده و حکمش ظاهر و باطن و نهان و آشکار را در برگیرد و اگر ذکر زبانی نیز از نظر
مکتب اسلام مطلوب است و به آن سفارش شده، سرّش در آن است که زبان قلب گشوده شود و بحدی برسد که زبان، چشم، گوش و سایر اعضای بدن از قلب پیروی کنند تا بدین‌وسیله دل برای ورود صاحب منزل، پاک و پاکیزه گردد.
علی (علیه‌السّلام) فرمود: «اِنَّ اللهَ سُبْحانَهُ جَعَلَ الذِّکْرَ جَلاءً لِلْقُلُوبِ...؛
همانا خداوند سبحان، ذکر را جلا و صفای دل‌ها قرار داده است....»
امام خمینی (قدس‌سرّه) می‌نویسد: «پس ای عزیز! در راه ذکر و یاد محبوب، تحمّل مشاقّ هرچه بکنی، کم کرده‌ای. دل را عادت بده به یاد محبوب، بلکه به خواست خدا، صورت قلب، صورت ذکر حقّ شود و کلمه طیّبه
لااله‌الاالله صورت اخیره و کمال اقصای نفس گردد که از این زادی بهتر برای سلوک الی‌الله و مُصلحی نیکوتر برای معایب نفس و راهبری خوب‌تر در معارف الهیه یافت نشود.
پس اگر طالب کمالات... و مهاجر الی‌الله هستی، قلب را عادت بده به تذکّر محبوب...»
سايت انديشه قم، برگرفته از مقاله «ذکر»، تاريخ بازيابي ۱۳۹۶/۰۱/۱۹. فرهنگ شیعه، ص۲۶۶.
