فدک سرزمینی آباد و حاصل خیز بوده که در صدر اسلام در اختیار یهودیان ساکن این منطقه قرار داشت. در سال هفتم هجری که دژهای خیبر یکی پس از دیگری به دست سپاهیان اسلامفتح شد، صاحبان فدک بدون جنگ و درگیری، با رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) صلح کرده و در ازای حمایت حکومت مرکزی مدینه از آنان، نیمی از زمینها و باغهای خود را بهآن حضرت واگذار کردند.
از منظر فقهی سرزمینهایی که بدون لشکر کشی و جنگ به تصرفمسلمانان در آید از جمله فدک جزء انفال به شمار رفته و ملک خالص پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله) و پس از ایشان، ملک امامان معصوم (علیهم السّلام) است.
رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) فدک را به دخت گرامی اش حضرت فاطمه (سلام اللّه علیها) بخشید و از آن پس فدک ملک آن حضرت شد و تا زمانی که پیامبر (صلّی اللّه علیه و آله) زنده بود، در تصرف حضرت زهرا (سلام اللّه علیها) بود؛ لیکن بعد از رحلت آن گرامی، دست اندرکاران حکومت وقت به ستم آن را از دست اهل بیت (علیهم السّلام) درآوردند و در طول دوران حکومت امویان و عباسیان دستخوش تحولات و جابه جاییهایی شد.