• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سقایة الحاج

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



سِقایة الحاج‏ آب دادن به حاجیان است که در دوران جاهلیت بوده و پس از اسلام گرامی داشته شده است.




آب دادن به حاجیان را سِقایة الحاج می گویند.



عنوان یاد شده در قرآن کریم به کار رفته و از مناصب مربوط به کعبه و حج است که از دوران جاهلیت در میان قریش وجود داشته است.



بر اساس روایتى، حضرت عبد المطلب، جدّ بزرگوار رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله پس از حفر زمزم‏ براى نخستین بار آن را سقایة الحاج نامید؛ از این رو، سقایة الحاج از جمله سنتهاى آن گرامى شمرده شده که پس از اسلام نیز ادامه یافت و مورد تأیید رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله قرار گرفت.



در زمان نزول آیه شریفه «أجَعَلْتُم سِقایةَ الحاجّ وَ عِمارَةَ المَسْجِدِالحرامِ ...» عباس عموی پیامبر صلّى اللَّه علیه و آله عهده‏دار این منصب بود، به همین جهت در کلمات برخى از این عنوان به «سقایة العباس» نیز یاد شده است.



از عنوان یاد شده در باب حج سخن گفته‏اند.

۵.۱ - بیتوته عهدار سقایة الحاج


از مناسک واجب حج، بیتوته در منی‏ در ایام تشریق؛ یعنى شبهاى یازدهم، دوازدهم و براى برخى، سیزدهم ذیحجه است که ترک آن موجب ثبوت کفاره بر حاجی است؛ لیکن گروهى از جمله کسانى که عهده دار سقایة الحاج در مکه‏اند از این حکم استثنا و براى آنان بیتوته در مکه جایز دانسته شده است. برخى، استثناى کسانى که عهده دار منصب یاد شده هستند را نپذیرفته‏اند.
[۱۱] المعتمد فى شرح المناسک ج۵، ص۳۹۶.


۵.۲ - رمی جمره عهدار سقایة الحاج


زمان رمی جمره بنابر قول مشهور از طلوع آفتاب تا غروب آن است، مگر براى معذوران که مى‏توانند در شب رمی کنند. برخى، افراد عهده‏دار سقایة الحاج را نیز از معذوران شمرده‏اند.



 
۱. توبه/سوره۹، آیه۱۹.    
۲. بحار الأنوار ج۲۱، ص۱۳۲.    
۳. تذکرة الفقهاء ج۸، ص۳۵۹.    
۴. مسالک الأفهام ج۲، ص۳۵۹.    
۵. بحار الأنوار ج۳۶، ص۳۷.    
۶. بحار الأنوار ج۳۸، ص۲۳۶.    
۷. الخلاف ج۲، ص۳۵۴.    
۸. تذکرة الفقهاء ج۸، ص۳۵۸-۳۵۹.    
۹. الحدائق الناضرة ج۱۷، ص۲۹۲.    
۱۰. الحدائق الناضرة ج۱۷، ص۳۰۳-۳۰۴.    
۱۱. المعتمد فى شرح المناسک ج۵، ص۳۹۶.
۱۲. الجامع للشرائع ص۲۱۸.    




فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۴۸۶-۴۸۷.    




جعبه ابزار