• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سوء ظن مثبت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



برای سوء ظن مصدادیق مثبتی بیان شده است که در این مبحث به برخی از آنها اشاره می‌شود.



امام علی علیه‌السّلام فرمود: «با هیچ کس برادری نکن تا بدانی رفت و آمدش کجاست؛ وقتی از حالش به خوبی آگاه شدی و معاشرتش را پسندیدی، با او بر اساس گذشت از لغزش‌ها و همیاری در سختی‌ها برادری کن».
[۱] مجلسی، بحارالانوار، ج۷۴، ص۲۸۲.



در معاملات و مبادلات تجاری باید نهایت دقت را به کار برد. طولانی‌ترین آیه قرآن در سوره بقره در بردارندة دقیق‌ترین نکات دربارة وام دادن به دیگران است.
امام صادق علیه‌السّلام فرمود: «هر کس بدون آگاهی دست به تجارت بزند در ورطه رباخواری خواهد افتاد».
[۳] نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۲، ص۲۸۲.



برای انتخاب کارگزار باید همه جوانب سنجیده شود. دوراندیشی لازم به کار گرفته شود. حسن ظن و اعتماد بی جا چه بسا زیان‌های جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. مسئولیت،امانت است، آن را نمی‌توان به هر کس سپرد.
امام علی علیه‌السّلام می‌فرماید: «در امور کارگزاران خویش بیندیش و آنان را با آزمایش به کار گمار، نه از روی میل خود و بدون مشورت با دیگران که به هوای خود رفتن و به رای دیگران ننگریستن، ستمگری و خیانت است».


اگر فضای حاکم بر جامعه، فضای فساد، فریب و نیرنگ است نمی‌توان به همه اعتماد نمود. در چنین شرایطی هر جریان و حرکتی را باید با دقت و حتی سوءظن مورد کاوش قرار داد.
امام علی علیه‌السّلام می‌فرماید: «هرگاه درستی و پاکی بر روزگار و مردمش حکم فرما باشد، اگر کسی به دیگری گمان بد برد ستم کرده است و هرگاه فساد و ناراستی بر روزگار مردم آن چیره شود، اگر کسی به دیگران گمان نیک برد و خوش بین باشد فریب خورده است».
[۶] رفیعی، گفتار رفیع، ج۱، ص۲۹۱-۲۹۳.



۱. مجلسی، بحارالانوار، ج۷۴، ص۲۸۲.
۲. بقره/سوره۲، آیه۲۸۲.    
۳. نوری، مستدرک الوسائل، ج۱۲، ص۲۸۲.
۴. نهج البلاغه (دشتی)، نامه ۵۳.    
۵. نهج البلاغه (دشتی)، حکمت ۱۱۴.    
۶. رفیعی، گفتار رفیع، ج۱، ص۲۹۱-۲۹۳.



دفتر تبلیغات اسلامی، سایت بلاغ، یرگرفته از مقاله «بد گمانی»



جعبه ابزار